Vừa sinh xong cơ thể của mẹ còn rất yếu vì vậy cần đặc biệt lưu ý những điều sau kẻo hối hận không kịp.
- 6 quan niệm sai lầm về ăn uống "nói mãi" mà mẹ bầu vẫn mắc phải khi mang thai
- Mách các mẹ 4 tư thế nằm tốt nhất sau sinh mổ giúp mau chóng hồi phục sức khỏe
Ngày nay, các bà mẹ trẻ sau khi sinh con vừa mong nhanh chóng khôi phục tuổi xuân đã qua, giữ được cơ thể khoẻ mạnh, lại sợ ăn nhiều quá sẽ bị béo. Vậy ăn thế nào? Và ăn cái gì mới được coi là khoa học và đầy đủ dinh dưỡng?
Theo bảng nhu cầu khuyến nghị của Viện Dinh dưỡng về năng lượng hàng ngày cho phụ nữ sau sinh cho con bú cần là 2.550 Kcal/ngày, vì bữa ăn đạt đủ năng lượng sẽ đảm bảo lượng sữa được tiết đủ cho con.
Nhóm thực phẩm nên sử dụng thường xuyên
Mẹ sau sinh cần ăn uống đa dạng các loại thực phẩm để nạp vào cơ thể dưỡng chất cần thiết. Cụ thể là:
Chất đạm: Mẹ nên ăn nhiều thịt nạc (heo, gà, bò, tôm), tránh thịt nhiều mỡ. Ăn nhiều loại đậu và hạt như: Đậu nành, đậu đen, đậu đỏ,… Đồng thời nên tăng cường uống sữa và ăn thêm trứng gà, yaourt trong khẩu phần ăn mỗi tuần.
Chất béo: Dùng dầu thực vật để chế biến món ăn, hạn chế sử dụng mỡ động vật.
Chất bột đường: Cơm, cháo, mì sợi, phở,… là những món chứa nhiều tinh bột và đường rất tốt cho cơ thể mẹ sau khi sinh. Bún và các loại bánh kẹo, nước ngọt, kem lạnh,… nên hạn chế.
Vitamin và chất xơ: Việc ăn nhiều các loại rau có lá xanh đậm và những củ quả có màu cam, đỏ sẽ giúp mẹ bổ sung vitamin và khoáng chất. Điển hình như rau ngót, rau dền, mồng tơi, bí đỏ, cà rốt, khoai lang,… Rau không chỉ cung cấp nhiều vitamin mà còn giàu chất xơ giúp phòng chống táo bón rất tốt cho mẹ và bé.
Trong trái cây cũng chứa nhiều vitamin tuy nhiên mẹ không nên ép lấy nước mà nên cắt nhỏ để ăn sẽ giúp dung nạp chất xơ trọn vẹn.
Chất sắt: Mẹ cũng đừng quên bổ sung các loại thực phẩm giàu chất sắt như lòng đỏ trứng gà, vịt, tim cật heo, cá, mực, tôm, thịt bồ câu, đậu hũ, mè, rau đay, đậu đen, đậu trắng, hạt sen, đậu hà lan, súp lơ xanh, cải xanh,…
Ngoài ra, mẹ nên uống nhiều nước hàng ngày( khoảng 2- 3 lít) vì nước cũng là thành phần chính tạo nên sữa cho bé bú. Ngoài nước lọc, nước khoáng mẹ có thể bổ sung nước bằng cách uống sữa, ăn trái cây. Tuy nhiên khi uống sữa nên chọn những loại có nhiều can-xi để tốt cho quá trình phát triển xương của bé. Hạn chế uống nhiều vào ban đêm để tránh đi vệ sinh nhiều lần.
Một số món ăn tốt cho mẹ sau sinh
Canh rau đay
Trong rau đay chứa nhiều chất dinh dưỡng quan trọng như canxi, sắt, các loại vitamin…Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo rằng, những phụ nữ sau sinh trong tuần đầu tiên ăn từ 150-200gr rau đay mỗi ngày. Đặc biệt, rau đay còn giúp bạn cải thiện lượng sữa cho bé bú. Canh ray đay với tôm rất dễ nấu, kể cả đối với những người không quen với việc bếp núc đấy nhé!
Đu đủ hầm giò heo
Đu đủ và giò heo là một trong những “thần dược” giúp mẹ có nhiều sữa cho con bú. Giò heo chứa nhiều canxi, photpho, chất đạm, chất béo và các loại vitamin và khoáng chất như sắt, magie, vitamin A,B… Ngoài ra, móng giò heo còn là nguồn cung cấp collagen rất tốt cho cơ thể, cải thiện chức năng của các tế bào mô, thúc đẩy quá trình tạo hồng cầu.
Canh cá chép đậu đỏ
Đậu đỏ rửa sạch, ngâm trước khoảng 1 tiếng đồng hồ rồi cho vào nồi nấu cho mềm. Cá chép bỏ hết nội tạng, làm sạch sẽ sau đó uớp với nuớc mắm, hành tiêu cho thấm gia vị. Sau đó cho cá vào nồi nấu khoảng 10 đến 15 phút cho đến khi cá chín hẳn. Nên nếm lại một lần nữa cho vừa ăn là bạn đã có một món canh cá chép thơm ngon rồi đó.
Ngoài chế độ ăn uống, dưới đây là một số kiêng cữ mẹ cần chú ý
- Khi ở bệnh viện về nhà, các mẹ nên về nhà cho con bú sữa mẹ hoặc sữa ngoài. Dù bú sữa nào thì các mẹ cũng nên phải ngồi chăm cho con bú. Con bú bao nhiêu cữ mẹ ngồi bấy nhiêu.
Còn lại thời gian còn lại nên nằm như vậy sẽ đỡ đau lưng sau này hơn. Những người hiểu biết đến thăm cũng sẽ không ai chê bạn là bất lịch sự cả. Khi ở bệnh viện về nhà, các mẹ nên về nhà cho con bú sữa mẹ hoặc sữa ngoài.
- Phòng sản phụ sau sinh nên thoáng mát. Bà đẻ cũng nên lau người bằng rượu gừng thơm tho. Như vậy, cơ thể bạn không có mùi gái đẻ. Và rượu gừng cũng làm ấm cơ thể, tẩy mùi cho bà đẻ rất hiệu quả.
Khi tắm cũng pha rượu gừng vào nước tắm và tắm nhanh. Nếu bạn sinh vào mùa hè thì cũng tắm luôn hàng ngày, không phải kiêng cữ.
- Trong tháng bà đẻ không nên làm nhiều việc nặng hoặc giặt quần áo bằng tay vì như vậy sau này gân tay nổi nhiều rất xấu.
- Xông hơi những vùng có mùi hôi. Bạn có thể xông hơi bằng nước lá và dùng nước dội lên người cho sạch. Mùa đông cố gắng không gội đầu ít nhất 10 ngày đầu. Nhưng phải vệ sinh ti thật sạch sẽ hàng ngày để con bú.
- Vẫn vệ sinh răng miệng nhưng bằng nước ấm. Điều này vừa giúp răng miệng sạch sẽ lại không gây ê buốt răng vì không dùng nước lạnh.
- Cá thì không nên ăn các loại cá quá tanh, nên ăn cá lóc, cá hú kho tộ, cá biển thì ăn cá hồi nhớ bỏ da. Tôm thì nên lột vỏ, bỏ chỉ để phòng tránh bị dị ứng. Trái cây thì ăn trái nào không quá chua hoặc quá nóng (sầu riêng, xoài, nhãn, xoài tượng mắm đường, cam quýt thì ngoài tháng mới được ăn).
- Sản phụ sau sinh nằm trong phòng quá kín cũng như mặc thật nhiều quần áo có thể gây bất lợi cho cả mẹ và bé. Cả mẹ và bé đều cần được tắm nắng mỗi ngày để giúp cho cơ thể mẹ phục hồi sức khỏe và giúp bé mau phát triển. Tốt nhất là mẹ và bé nên tắm nắng trước 8h và không nên tắm nắng quá 30 phút. Ngoài ra, nếu là sinh mổ thì các mẹ còn phản lưu ý kiêng thêm các vấn đề dưới đây. Vì sinh mổ cần nhiều thời gian hồi phục hơn sinh thường
- Tuyệt đối không để bị ho, viêm họng hoặc hãy cố nhịn ho khi còn có thể. Nếu không thể nhịn được ho thì tốt nhất các mẹ nên ngậm những viên thuốc ngậm ho để giảm cơn ngứa rát. Ho nhiều rất dễ làm bục chỉ khâu và vết thương khó lành.
- Cố gắng không ăn những món dễ gây táo bón như: thức ăn nhanh, chuối xanh, bánh ngọt, sữa.
- Tuyệt đối không cố kéo bụng để nhìn rõ hơn vết khâu mổ, hãy để người nhà của bạn quan sát xem vết khâu có khô và sạch hay không. Càng cố kéo lên nhìn thì càng lâu khô, thậm chí còn chảy cả máu.
- Sử dụng nhiều điện thoại, laptop, máy tính bảng, xem tivi… cũng là điều tối kỵ sau khi sinh. Nếu các mẹ không muốn sau này khi mới 40 tuổi mà mắt mờ, không nhìn thấy gì thì tốt nhất nên tránh xa đồ công nghệ ra một chút.
- Những thực phẩm tối kỵ khi sinh mổ không được ăn để tránh sẹo lồi: thịt gà, rau muống, đồ nếp. Các mẹ nên ăn thật nhiều: tôm, gân bò, hoa quả và rau ngót.
- Tư thế nằm nghiêng là phù hợp nhất cho các mẹ sinh mổ, vì nằm nghiêng làm giảm co thắt tử cung.