Cơ bắp mất đi đồng nghĩa với việc sức đề kháng và khả năng đối phó với các sự kiện căng thẳng kém đi, khả năng trao đổi chất suy yếu dẫn đến một vòng luẩn quẩn, ảnh hưởng đến tiên lượng của các bệnh mãn tính.

N.L (t/h) 16:00 21/03/2023

Khoảng 2 giờ chiều, chú Chu 52 tuổi đột nhiên tỉnh ngủ, vội vàng xuống giường đi vệ sinh, động tác hơi nhanh, trượt chân ngã xuống đất. Sau cú ngã, mông chú bị đau dữ dội.

Sau khi được đưa đến bệnh viện, bác sĩ phát hiện chú Chu bị gãy cổ xương đùi, nghiêm trọng đến mức phải thay khớp háng.

“Rõ ràng chỉ là té ngã mà thôi, sao có thể nghiêm trọng đến mức gãy xương chứ?” - Chú Chu băn khoăn.

Bác sĩ đã kiểm tra sức cầm nắm và khối lượng >cơ bắp của chú Chu, phát hiện chú Chu thực sự đã mắc chứng "sarcopenia" (thiểu cơ) từ lâu.

Người có khối lượng cơ bắp cao hơn sống thọ hơn

Cơ là một nhóm các mô bao gồm các tế bào cơ, được gọi là các sợi cơ. Cơ thể con người có khoảng 639 cơ, được cấu tạo từ 6 tỷ sợi cơ, cơ bắp của một người bình thường chiếm khoảng 35 - 45% trọng lượng cơ thể.

Cơ bắp là một mô quan trọng hỗ trợ các hoạt động khác nhau của cơ thể con người, so với người bình thường, những người có hàm lượng cơ bắp cao sẽ sống lâu hơn. Một nghiên cứu của Anh trên 50.000 đàn ông trung niên cho thấy những người đàn ông cường tráng, có mật độ cơ bắp cao có tỷ lệ tử vong thấp hơn 70% so với đàn ông béo phì hoặc gầy.

Ảnh minh họa.

Cơ bắp mất đi nhanh chóng khi về già

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng cơ bắp của con người giảm 1 - 2% mỗi năm sau khi đạt mức cao nhất ở tuổi 30 và mất đi với tốc độ gấp ba lần mỗi năm sau 60 tuổi. Nếu không can thiệp kịp thời, bạn sẽ mất khoảng 30 - 40% cơ bắp khi 70 tuổi.

Đối với những người có chức năng lá lách và dạ dày không bình thường, khối lượng cơ bắp của họ thậm chí có thể mất hơn 50%.

Đồng thời, sức mạnh cơ bắp cũng “co lại”. Từ 50 đến 70 tuổi sức mạnh cơ bắp cứ sau 10 năm lại giảm 15%, sau 70 tuổi, sức mạnh cơ bắp cứ sau 10 năm lại mất đi 30%.

Mất cơ, hay thiểu cơ là một hội chứng liên quan đến tuổi tác làm giảm khối lượng cơ xương, sức mạnh cơ bắp hoặc chức năng thể chất liên quan đến tuổi tác.

Ảnh minh họa.

Điều gì xảy ra với cơ thể nếu quá ít cơ bắp?

Dễ ngã

Cơ bắp mất đi, sức mạnh của chi dưới suy yếu rõ rệt, người già di chuyển khó khăn, dễ bị ngã khi đi trên đường bằng phẳng. Té ngã là kẻ giết người số một đối với người lớn tuổi và tình trạng thiểu cơ có thể làm tăng gấp ba lần nguy cơ té ngã.

Nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp cao hơn

Khối cơ giảm ảnh hưởng đến chức năng của cơ nuốt, >người cao tuổi dễ bị sặc, ho khi ăn làm tăng nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp.

Chậm lành vết thương

Sarcopenia sẽ ảnh hưởng đến sự thay đổi chức năng nội tiết, hủy bỏ thần kinh cơ xương và mất cân bằng >dinh dưỡng, dẫn đến chậm lành vết thương sau phẫu thuật, dẫn đến các biến chứng khác nhau.

Làm nặng thêm tiên lượng xấu của các bệnh mãn tính

Cơ bắp mất đi đồng nghĩa với việc sức đề kháng và khả năng đối phó với các sự kiện căng thẳng kém đi, khả năng trao đổi chất suy yếu dẫn đến một vòng luẩn quẩn và ảnh hưởng đến tiên lượng của các bệnh mãn tính.

Khắc phục tình trạng teo cơ thế nào?

Bổ sung dinh dưỡng

Hấp thụ đủ protein là chìa khóa để phòng ngừa và điều trị chứng thiểu cơ, người cao tuổi duy trì chế độ ăn uống cân bằng và đảm bảo lượng protein, có thể kích thích tổng hợp protein cơ bắp và tăng khối lượng cơ bắp, từ đó ngăn ngừa chứng thiểu cơ.

Khuyến cáo rằng người cao tuổi nên tiêu thụ 1,0-1,2 gam protein cho mỗi kg trọng lượng cơ thể và tăng lên 1,2-1,5 gam đối với bệnh nhân bị thiểu cơ.

Tăng cường vận động

Tập thể dục là cách hiệu quả nhất để tăng và duy trì khối lượng cơ bắp và sức mạnh, người cao tuổi nên tùy theo điều kiện của mình mà lựa chọn các bài tập phù hợp như tập aerobic như bơi lội, thái cực quyền, tập đối kháng như tạ, đàn hồi và các bài tập kéo giãn và bài tập giữ thăng bằng,… để giúp cải thiện chức năng cơ thể và tăng sức mạnh cơ bắp.

Ảnh minh họa.

Kiểm soát cơ bản các bệnh mạn tính

Các bệnh mãn tính thường đi kèm với tăng phản ứng viêm và dị hóa protein, kiểm soát hiệu quả các bệnh mãn tính có thể làm giảm phản ứng viêm của cơ thể, từ đó duy trì khối lượng cơ và sức sống của cơ.

Luôn lạc quan

Ngoài việc ăn uống và vận động, việc duy trì tinh thần tốt cũng rất quan trọng. Một tinh thần lành mạnh có thể ảnh hưởng đến việc tiết hormone, những cảm xúc tiêu cực cũng có thể làm giảm ham muốn ăn uống và tập thể dục, điều này không có lợi cho việc thay đổi lối sống tích cực.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng thiểu cơ và cơ chế bệnh sinh của nó vẫn đang được nghiên cứu, nếu muốn đẩy lùi tình trạng mất cơ, bạn vẫn cần bắt đầu sớm hơn, bắt đầu từ việc thay đổi lối sống.

Theo T.Linh/Gia Đình Việt Nam