Theo "Báo cáo dữ liệu ung thư toàn cầu mới nhất cho năm 2020" của Tổ chức Y tế Thế giới, vào năm 2020, có 19,29 triệu ca ung thư mới và 9,96 triệu ca tử vong trên toàn thế giới".

Tâm Anh 17:11 14/06/2021

Tỷ lệ mắc bệnh >ung thư ngày càng tăng, nói đến ung thư ai cũng sợ. Vậy ung thư có thực sự khủng khiếp như vậy không? Chuyên gia y tế thẳng thắn nói rằng, thực tế trong cơ thể ai cũng có tế bào ung thư.

1. Mọi người đều có tế bào ung thư trong cơ thể từ khi sinh ra

Phàm Đại Minh, một viện sĩ của Học viện Kỹ thuật Trung Quốc, chỉ ra rằng các khối u là kết quả của việc cơ thể mất khả năng kiểm soát các tế bào ung thư. Trong quá trình lão hóa, các tế bào bình thường có đột biến gen và bắt đầu tăng sinh vô hạn, tạo thành cái mà chúng ta gọi là "bệnh ung thư". Từ đột biến tế bào ung thư đầu tiên đến chẩn đoán ung thư cuối cùng, có thể mất khoảng hai hoặc ba năm, hoặc lâu nhất là 40 năm.

Hình trên là hình ảnh diễn tiến bệnh ung thư phổi của một cụ ông ngoài 70 tuổi, từ tháng 11/2016 đi khám thì thấy bình thường, từ năm 2017 – 2018 phát hiện các nốt phổi. Đến tháng 4/2020, các nốt này đã to lên 1,5cm và có biểu hiện ác tính, các triệu chứng của khối u, cả quá trình kéo dài 3 năm rưỡi, tiến triển rất nhanh.

Trong tạp chí "Tế bào gốc", Trường Y Harvard đã ghi lại sự tiến triển của ung thư ở bệnh nhân có khối u tăng sinh tủy.

Kết quả xét nghiệm di truyền cho thấy bệnh nhân A được chẩn đoán mắc khối u tăng sinh tủy ở tuổi 63 và gen gây ung thư JAK2 của nó đã bị đột biến ở tuổi 19. Nói cách khác, tế bào ung thư của bệnh nhân A đã tiềm ẩn trong 44 năm.

Nghiên cứu cũng tính toán sự thay đổi số lượng tế bào ung thư ở bệnh nhân và phát hiện ra rằng số lượng tế bào ung thư trong 10 năm đầu tiên không vượt quá 100, nhưng sau đó nó bắt đầu tăng lên nhanh chóng, lên tới hàng nghìn.

2. Tránh những chất gây ung thư

Bệnh ung thư có liên quan đến các yếu tố bên trong như di truyền, tuổi tác, giới tính và còn bị ảnh hưởng bởi các yếu tố bên ngoài.

Tổ chức Y tế Thế giới chia chất gây ung thư thành 5 loại, cụ thể là chất gây ung thư loại 1, chất gây ung thư 2A, chất gây ung thư 2B, chất gây ung thư 3 và chất gây ung thư 4. Trong đóchất gây ung thư loại 1 có đầy đủ bằng chứng chứng minh chúng có tác dụng gây ung thư đối với con người, có 124 loại chất gây ung thư, những loại sau đây thường xuyên xuất hiện trong cuộc sống hàng ngày.

Aflatoxin – Thực phẩm mốc

Ảnh minh họa

Aflatoxin là chất gây ung thư mạnh do thực phẩm bị mốc sinh ra, ẩn trong thực phẩm có hàm lượng tinh bột cao như lạc, ngô, đậu,… Các loại hạt như óc chó, hạnh nhân và hạt dưa có thể chứa aflatoxin nếu chúng có vị đắng, và ăn thường xuyên sẽ làm tăng nguy cơ ung thư gan. Nếu đũa và các bộ đồ ăn khác không được làm sạch, sẽ có cặn tinh bột bám trên chúng, dễ sinh nấm mốc và sinh ra độc tố aflatoxin trong môi trường ẩm ướt.

Amoni nitrit – Có trong thịt xông khói, dưa chua, cá muối…

Ảnh minh họa

Nitrit đi vào cơ thể tạo thành nitrosamine, là chất gây ung thư loại 1. Một số loại thực phẩm có chứa nitrit, và đây cũng là một chất phụ gia thực phẩm phổ biến, có thể làm cho màu thực phẩm sáng hơn, cũng có tác dụng sát trùng, kéo dài thời gian bảo quản. Xúc xích, giăm bông và các sản phẩm thịt chế biến khác, dưa chua, cá muối, thịt xông khói và các loại thực phẩm khác có hàm lượng nitrit cao.

Benzopyren – Có trong thịt nướng, chiên rán

Benzopyrene là một hydrocacbon thơm đa vòng. Nó phổ biến hơn trong các thực phẩm hun khói, cháy, chiên hoặc nướng. Tiêu thụ lâu dài có thể gây ung thư phổi, ung thư đường tiêu hóa và ung thư gan. Ngoài ra, khói xe còn chứa chất benzopyrene.

3. Mật mã chống ung thư đơn giản, dễ nhớ

Viên Phụng Lan, cựu giám đốc Khoa Phòng chống Ung thư của Bệnh viện Ung thư thuộc Viện Khoa học Y tế Trung Quốc, đã chia sẻ một bộ "mật mã phòng chống ung thư".

Thể thao: Nguyên tắc "1-3-5-7"

Ảnh minh họa

Kiên trì tập thể dục có thể tăng cường thể chất và giảm nguy cơ ung thư. Nên tuân theo nguyên tắc "1-3-5-7": tập thể dục mỗi ngày một lần; mỗi lần kéo dài hơn 30 phút; hãy đảm bảo ít nhất 5 ngày một tuần; nhịp tim khi tập thể dục xấp xỉ 170.

Chế độ ăn trái cây và rau quả: Nguyên tắc "5-7-9"

Đa dạng hóa chế độ ăn uống của bạn, ăn nhiều trái cây, rau xanh và thực phẩm giàu chất xơ, tránh thịt chế biến sẵn, đồ uống có đường và ăn ít thức ăn có hàm lượng muối cao. Khuyến nghị lượng trái cây và rau quả mỗi ngày là 500g, có trên 5 loại, và lượng thịt không quá 500g.

Ảnh minh họa

Chế độ ăn trái cây và rau quả: nguyên tắc "5-7-9" đề cập đến việc ăn các loại trái cây và rau quả có màu sắc khác nhau. Trẻ em tiêu thụ 5 phần trái cây tươi và rau mỗi ngày, phụ nữ tiêu thụ 7 phần trái cây và rau tươi mỗi ngày, và nam giới tiêu thụ 9 phần trái cây tươi và rau mỗi ngày. Mỗi phần ăn có kích thước bằng một bát ăn cơm bình thường.

Khám >sức khỏe định kỳ: Nguyên tắc "15-40"

Khám sức khỏe thường xuyên có thể phát hiện trước bệnh ung thư và giảm tỷ lệ tử vong. "15" có nghĩa là nếu tiền sử gia đình có khối u thì phải kiểm tra sức khỏe trước 15 năm, ví dụ người nhà bị ung thư năm 55 tuổi thì phải khám ung thư định kỳ năm 40 tuổi. "40" dùng để chỉ những người trên 40 tuổi có nguy cơ mắc bệnh ung thư tăng lên đáng kể và chú ý hơn đến việc tầm soát phòng ngừa ung thư.

Duy trì cân nặng: Nguyên tắc "85-80"

Thừa cân và béo phì có thể làm tăng nguy cơ ung thư. Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng chỉ số khối cơ thể (BMI) có tương quan đáng kể với 17 loại ung thư, bao gồm ung thư tuyến giáp, ung thư tử cung và ung thư thận. Những người khỏe mạnh có chỉ số BMI từ 18 đến 24 có nguy cơ mắc bệnh ung thư thấp hơn.

Ở đây, 85 và 80 có nghĩa là trong phạm vi cân nặng tiêu chuẩn, vòng eo của nam giới nên dưới 85cm, và vòng eo của phụ nữ nên dưới 80cm.

Theo Hà Vũ/Tổ Quốc