Sáng 25/12, Vụ Pháp chế (Bộ Y tế) tổ chức Hội thảo cung cấp thông tin kế hoạch triển khai thi hành nghị quyết của Quốc hội về hoạt động chất vấn tại kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV về thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.

Phát biểu tại hội thảo, bà Đinh Thị Thu Thủy - Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Y tế cho biết: Ngày 30/11/2024, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 173/2024/QH15 của Quốc hội về hoạt động chất vấn tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV.

Trong đó, tại điểm 2.2 đối với lĩnh vực y tế có nêu: "Quốc hội thống nhất cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, chứa chấp, vận chuyển, sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, các loại khí, chất gây nghiện, gây tác hại cho >sức khỏe con người từ năm 2025, bảo đảm sức khỏe cộng đồng, trật tự, an toàn> xã hội; giao Chính phủ tổ chức thực hiện cụ thể".

Sau khi Nghị quyết của Quốc hội được thông qua, Việt Nam chính thức trở thành quốc gia thứ 6 của khu vực ASEAN cấm hoàn toàn thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.

"Đây là sự kiện quan trọng và có ý nghĩa không chỉ với Việt Nam mà đối với cả quốc tế, WHO hay các tổ chức khác đều đã gửi thư chúc mừng", bà Thủy cho hay.

Tại hội thảo, ông Nguyễn Tuấn Lâm, chuyên gia của Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam, cho hay việc Quốc hội đưa việc cấm thuốc lá nung nóng, thuốc lá điện tử vào nghị quyết là tín hiệu đáng mừng trong công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá tại Việt Nam.

Theo ông Lâm, tới đây Việt Nam cần tập trung vào ngăn chặn nguồn cung, ngăn việc nhập lậu, buôn bán và quảng cáo thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng; tăng cường ngăn chặn tại các cửa khẩu cũng như tại các điểm bán.

"Mức phạt với các hành vi vi phạm cần đủ cao, có tính răn đe. Cần tập trung nhiều cho việc ngăn chặn buôn bán và quảng cáo trên mạng,

Ngoài ra, cần có chiến dịch ra quân và duy trì mạnh mẽ, giống như quy định bắt buộc đội mũ bảo hiểm và cấm uống rượu lái xe; kết hợp truyền thông nâng cao nhận thức và sự vào cuộc đa ngành.

Đồng thời cũng cần có các cuộc khảo sát, đánh giá thường xuyên để theo dõi mức độ sử dụng và hiệu quả của việc thực thi quy định cấm", ông Lâm cho hay.

Đại diện Vụ Pháp chế chia sẻ hiện nay pháp luật đã quy định xử phạt hành chính và hình sự với hành vi sản xuất, chứa chấp và vận chuyển hàng cấm.

Cụ thể, Bộ luật Hình sự điều 190 quy định về tội sản xuất, buôn bán hàng cấm, với mức phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 1 năm đến 5 năm.

Điều 191 quy định về tội tàng trữ, vận chuyển hàng cấm, với mức phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 300.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.

"Tuy nhiên về việc sử dụng, chưa có quy định pháp luật cũng như chế tài xử lý đối với hành vi sử dụng hàng cấm. Như vậy hiện chưa có quy định xử phạt đối với hành vi sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.

Bộ Y tế đang đề xuất xây dựng nghị định sửa đổi, bổ sung nghị định số 117 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế. 

Trong đó dự kiến bổ sung hành vi "chứa chấp", "sử dụng" thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, các loại khí, chất gây nghiện, gây tác hại cho sức khỏe con người. Đồng thời bổ sung thẩm quyền xử phạt hành vi này theo trình tự thủ tục rút gọn", đại diện Vụ Pháp chế cho hay.

Ngoài ra, để việc cấm các sản phẩm này có hiệu quả, Bộ Y tế kiến nghị cần tập huấn nâng cao năng lực cho lực lượng chức năng thực hiện thanh tra, kiểm tra, xử phạt và tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý hành vi vi phạm thuộc phạm vi quản lý của Bộ Y tế.

Mở rộng cơ sở cai nghiện theo hướng thân thiện, dễ tiếp cận và có hỗ trợ kinh phí cai nghiện từ nguồn của Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá. Xây dựng môi trường không khói thuốc để trẻ em và người dân được hưởng bầu không khí trong lành, không độc hại từ thuốc lá.