Xơ gan là hậu quả cuối cùng của quá trình tăng sinh xơ xuất hiện sau các tổn thương gan mạn tính. Chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp người bệnh xơ gan: phòng ngừa suy dinh dưỡng, giảm biến chứng, cải thiện chức năng gan và nâng cao chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Dưới đây là những hướng dẫn về >dinh dưỡng cho người bệnh xơ gan của bác sĩ Cấn Thị Thu Hằng - Trung tâm Dinh dưỡng lâm sàng, BV Bạch Mai.
- Cung cấp đủ năng lượng để làm giảm quá trình dị hóa và phân giải protein nội sinh.
- Điều chỉnh riêng tùy mức độ suy dinh dưỡng, hoặc thừa cân béo phì.
- Bệnh nhân xơ gan còn bù không bị suy dinh dưỡng, lượng protein tiêu thụ khuyến cáo là 1,2g/kg cân nặng/ngày.
- Bệnh nhân xơ gan có tình trạng suy dinh dưỡng hoặc teo cơ nên đảm bảo protein 1,5g/kg cân nặng/ngày.
- Ưu tiên acid amin phân nhánh BCAA (0,25g/kg/ngày) do ít sinh amoniac khi tiêu hóa.
Ưu tiên chọn các loại chất béo tốt: chất béo không no có một nối đôi hay nhiều nối đôi. Nên sử dụng acid béo Omega-3 từ cá và các loại hạt.
Cần cung cấp đủ glucid, để đảm bảo dự trữ glycogen ở gan.
- Thực phẩm giàu acid amin phân nhánh: đậu nành, giá đỗ, rau đay, hạt bí đỏ, sữa bột tách béo, bột đậu tương, cá thu, cá nục, cá hồi, cá mòi, thịt gà…
- Nên ăn đa dạng thực phẩm, để cung cấp đầy đủ các nhóm chất dinh dưỡng:
+ Nhóm chất bột đường: Gạo tẻ, gạo nếp, khoai tây, khoai lang, bánh ngọt, đường mật...
+ Nhóm chất đạm: Thịt bò, sữa, phomat, thịt lợn nạc, cá, sữa đậu nành.
+ Nhóm rau quả tươi, non, mềm: ít xơ sợi cứng.
+ Nhóm chất béo: Dầu thực vật (dầu đậu nành, dầu vừng, dầu hướng dương).
- Dùng các thực phẩm giúp nhuận tràng: khoai lang, đu đủ…
- Đảm bảo đủ nước để phòng tránh táo bón.
- Thực phẩm xào, rán nhiều chất béo.
- Thức ăn chế biến sẵn, nhiều phẩm màu, nhiều chất bảo quản.
- Phủ tạng động vât.
- Quả gây táo bón: ổi xanh, hồng xiêm…
- Thực phẩm lạ dễ gây dị ứng: hải sản, nhộng tằm…
- Các chất kích thích: gia vị, rượu, chè, bia, cà phê.