Thanh trà, hay còn gọi là chanh trà hoặc sơn trà, là một loại quả đặc sản vùng Vĩnh Long chín rộ vào khoảng tháng ba, tháng tư hàng năm. Ngoài công dụng chế biến thành nhiều món ngon thanh trà còn được biết đến với nhiều công dụng chữa bệnh hữu hiệu.
Thanh trà còn được gọi sơn trà, chanh trà. Đây là loại quả dại mọc ven đường được người dân đem về trồng và thuần dưỡng, do vậy mà >thanh trà dần dần trở thành quả đặc sản mang hương vị miền Tây Nam bộ.
Khi chín, thanh trà có vỏ màu cam bóng láng, cơm mềm, vị chua ngọt rất hấp dẫn. Tép của nó không to, có màu trắng ngà, dù có bổ đứt ra nhưng tép nước vẫn không tứa ra nước.
Thanh trà sau khi thu hoạch có thể để trên một tháng nhưng chất lượng vẫn không thay đổi. Nhờ có đặc điểm ít nước mà Thanh trà để dài ngày ít bị hư hỏng, phân hủy hơn các loại quả bưởi có nhiều nước. Với ưu thế màu sắc, mùi vị, nhiều người cho rằng, kể cả chưa nhìn thấy, chưa thưởng thức được trái thanh trà thì chỉ “nghe thôi đã thấy lòng mình dịu mát”.
Thanh trà có 2 loại:
Cung cấp nhiều chất >dinh dưỡng
Thanh trà chứa rất ít calo và có nhiều vitamin cùng các chất như chất xơ, protein, vitamin A, vitamin B6… tốt cho cơ thể.
Hỗ trợ >sức khỏe tim mạch
Trái thanh trà có chứa chất chống oxy hóa và khoáng chất giúp cho tim mạch được điều tiết tốt. Ngoài ra, nó còn có chứa magie và kali có tác dụng điều hoà huyết áp, tránh huyết áp cao hoặc huyết áp thấp.
Hỗ trợ tiêu hóa và trị cảm cúm
Về tác dụng đối với sức khỏe, đông y cho rằng mỗi bộ phận của quả Thanh trà đều có tác dụng riêng. Cơm Thanh trà có vị ngọt, tính mát, không độc, có tác dụng kiện tỳ, trị ho, giải rượu. Vỏ ngoài chứa tinh dầu, vị cay, đắng, ngọt, tính ấm, có tác dụng hóa đàm, trị ho, lý khí, giảm đau.
Chúng có tác dụng hỗ trợ tiêu hóa và trị cảm cúm, có tác dụng bảo vệ thành mao mạch, giảm tính thấm, giúp cho mao mạch đàn hồi và bền vững hơn. Từ đó giúp ngăn ngừa những tai biến do vỡ các mao mạch, gián tiếp giúp hạ huyết áp.
Hỗ trợ cải thiện thị lực
Ở trái thanh trà có chứa vitamin A có tác dụng giúp mắt sáng, khỏe và tránh bị tăng độ đối với những ai cận thị.
Giảm cân và phòng chống tiểu đường
Theo y học hiện đại, nước của trái cây Thanh trà có chứa thành phần tựa như insulin giúp hạ đường huyết, có tác dụng hỗ trợ đối với bệnh nhân tiểu đường, cao huyết áp. Kiểm chứng thực tế cho thấy ăn Thanh trà đều đặn sẽ giúp giảm cân và phòng chống được tiểu đường.
Thanh trà cũng có công dụng làm giảm insulin làm cho cơ thể không cảm thấy đói vì lượng insulin cao sẽ kích thích vùng não gây cảm giác đói. Riêng những bệnh nhân đang trong quá trình uống thuốc hạ huyết áp hay thuốc giảm đau, nếu ăn Thanh trà sẽ giúp làm tăng công dụng trị bệnh của thuốc.
Để làm mứt thì sẽ cần dùng những quả thanh trà vừa chín tới:
Món này cực dễ làm chỉ với nguyên liệu là đường trắng: