Nghiên cứu cho thấy quả đậu bắp mang đến nhiều lợi ích sức khỏe. Nó còn được gọi là "nhân sâm xanh", dễ dàng mua được ngoài chợ nhưng nhiều người chưa biết ăn. Ăn đậu bắp có thể giúp xương chắc khỏe, hỗ trợ trị tiểu đường, chống ung thư…
Đậu bắp còn có nhiều tên gọi khác như mướp tây, bông vàng, bắp chà hay thảo cà phê, okra (Anh), có tên khoa học cũ gọi là Hibicus enculentus L. (Albelmoschus enculentus Wight et Arn) thuộc họ Đông (Malvaceae). Là loại cây có nguồn gốc từ Tây Phi, có khả năng chịu đựng được nóng bức và khô hạn tốt, được gieo trồng ở những vùng nhiệt đới hay ôn đới, thấy phổ biến tại miền Nam Hoa Kỳ. Ở nước ta, >đậu bắp được trồng ở nhiều nơi nhưng tập trung ở các tỉnh phía Nam.
Đậu bắp là loại cây ăn quả, có thể trồng thành cây một năm hoặc nhiều năm. Cây đậu bắp thường cao đến 2,5m với lá dài và rộng lớn từ 10cm đến 20cm. Hoa của cây đậu bắp có 5 cánh với màu trắng hoặc vàng, có các đốm đỏ tại phần gốc hoa. Quả đậu bắp dáng dài chứa nhiều hạt bên trong.
Từ lâu, đậu bắp được sử dụng phổ biến trong bữa ăn hàng ngày của người Việt. Trong mỗi 100g đậu có chứa hàm lượng dinh dưỡng cao như Natri 7mg, Kali 299 mg, Chất xơ 3.2g, Protein 1.9g, Sắt, vitamin C, Vitamin B6, Magie 57mg và các khoáng chất. Đậu bắp có lượng calo thấp chỉ 33 calo và không chứa cholesterol hoặc chất béo bão hòa gây hại cho cơ thể.
Với hàm lượng dinh dưỡng cao và calo thấp của đậu bắp giúp loại thực phẩm này phù hợp với mọi đối tượng đặc biệt là đối với bệnh nhân cao huyết áp, tiểu đường, thiếu máu, táo bón,...
Chất chống oxy hóa giúp cơ thể chống lại tác hại của các phân tử có hại – gốc tự do. Polyphenol là chất chống oxy hóa chính trong đậu bắp, gồm các flavonoid, isoquercetin cũng như vitamin A và C.
Theo nghiên cứu, một chế độ ăn gồm nhiều thực phẩm giàu polyphenol giúp cải thiện >sức khỏe tim mạch bằng cách giảm nguy cơ hình thành cục máu đông và các tổn thương của quá trình oxy hóa.
Bên cạnh đó, polyphenol cũng có lợi đối với sức khỏe não bộ nhờ vào khả năng đặc biệt có thể đi vào não bộ và ngăn ngừa viêm nhiễm. Nó sẽ giúp bảo vệ não khỏi các triệu chứng lão hóa và cải thiện chức năng nhận thức, trí nhớ.
Ăn đậu bắp thường xuyên còn giúp phòng chống được tình trạng loãng xương nhờ chất nhầy trong đậu bắp có khả năng bôi trơn các khớp xương. Vitamin K, Vitamin B9 của đậu bắp cũng giúp hạn chế được tình trạng mất canxi, vì thế khi sử dụng đậu bắp sẽ giúp xương chắc khỏe. Hàm lượng magie cao trong đậu bắp cũng giúp cải thiện tình trạng căng cơ bắp chân, bắp tay,...
Quá trình phát triển ống thần kinh, thai nhi cần nhiều các chất thuộc nhóm vitamin B và chất xơ. Vì vậy, >mẹ bầu nên duy trì sử dụng đậu bắp thường xuyên từ tháng thứ 4 trở đi để thai nhi phát triển khỏe mạnh. Chất nhầy và chất xơ trong đậu bắp còn giúp thai phụ hạn chế táo bón trong thai kỳ.
Chất insulin chứa trong đậu bắp có tác dụng hỗ trợ kiểm soát lượng đường trong máu đối với bệnh nhân tiểu đường. Sử dụng đậu bắp thường xuyên trong các bữa ăn hàng ngày hoặc uống nước đậu bắp kết hợp với điều trị bằng thuốc sẽ giúp ổn định tình trạng đường huyết. Chúng ta nên sử dụng đậu bắp từ 3 - 6 tháng trở lên để có thể thấy sự cải thiện về lượng đường trong máu. Ngoài ra, đậu bắp chứa ít đường và calo nên sẽ không làm tăng lượng đường khi sử dụng nhiều trong các bữa ăn hàng ngày.
Một loại chất đạm có tên là lectin có trong đậu bắp có tác dụng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư trong cơ thể con người.
Nghiên cứu trong ống nghiệm cho thấy lectin có trong đậu bắp giúp ngăn ngừa tới 63% sự phát triển của tế bào ung thư vú. Một nghiên cứu khác cũng cho thấy chiết xuất đậu bắp có tác dụng tiêu diệt tế bào ung thư di căn trên chuột.
Nhưng những nghiên cứu này mới chỉ thực hiện trong ống nghiệm và sử dụng chiết xuất đậu bắp. Để khẳng định vai trò ngăn ngừa ung thư của quả đậu bắp thì cần có thêm các nghiên cứu trên người.
Nếu bạn thường xuyên sử dụng khoảng 100g đậu bắp từ 3 - 4 bữa ăn/tuần sẽ giúp hạn chế tình trạng thiếu máu nhờ hàm lượng chất sắt, kali,... có trong loại rau này. Đối với bệnh nhân thiếu máu có thể uống nước đậu bắp thường xuyên sẽ đẩy nhanh quá trình tái tạo máu.
Chất nhầy chúng ta thường thấy trong đậu bắp được cấu tạo bởi 2 hoạt chất chính là collagen và mucopolysacarit có tác dụng tạo môi trường cho các vi sinh vật có lợi cho đường ruột. Nhờ đó tăng khả năng đề kháng cho hệ tiêu hóa. Đồng thời lượng chất nhờn này cũng có công dụng bôi trơn đường ruột làm giảm các triệu chứng táo bón.