Hiếm gặp Việt Nam: Sản phụ 40 tuổi sinh con ở lách, thế giới chỉ có 39 ca

Đây được xem là những trường hợp rất hiếm. Cụ thể, theo thông tin từ Báo VietNamNet, sản phụ 40 tuổi, từng đẻ thường 2 lần, đang đặt vòng tránh thai, đi khám vì chậm kinh rất bất ngờ khi bác sĩ báo có thai làm tổ ở lá lách.

Chỉ số BhCG của bệnh nhân tăng rất cao trong khi siêu âm đầu dò âm đạo không thấy thai trong tử cung. Thế nhưng kết quả siêu âm ổ bụng phát hiện trong nhu mô lách có túi thai, có tim thai.

Ca bệnh rất hiếm gặp này được bác sĩ Bệnh viện Phụ sản Trung ương báo cáo trong kỷ yếu Hội nghị Sản phụ khoa Việt - Pháp năm 2023 vừa diễn ra tại Hà Nội.

Lá lách là bộ phận nội tạng cơ thể nằm gần dạ dày, trên tuyến tụy và thận, cách rất xa khu vực tử cung, vòi trứng... 

Đáng nói, chửa ở lách khó chẩn đoán và cực kỳ nguy hiểm nếu không phát hiện sớm vì nguy cơ vỡ lách gây chảy máu trong, ảnh hưởng tính mạng bệnh nhân. Trong nhiều trường hợp có thể nhầm lẫn với vỡ lách, vỡ nhân chorio.

Cũng theo bác sĩ Đinh Quốc Hưng - Bệnh viện phụ sản Trung ương thông tin trên Báo Phụ nữ, chửa ở lách là trường hợp cực kỳ hiếm gặp trong các hình thái chửa ngoài tử cung. Đây là hiện tượng thai làm tổ trên bề mặt hoặc trong nhu mô lách. Y văn thế giới đã ghi nhận 39 trường hợp chửa ở lách.

Các triệu chứng lâm sàng có thể gặp như chậm kinh, đau bụng âm ỉ hoặc đột ngột, dữ dội gây choáng nếu vỡ khối thai. Với bệnh nhân chửa ở lách, chỉ số BhCG thường rất cao, tăng liên tục sau mỗi lần xét nghiệm.

Trước đó, năm 2017, Bệnh viện Thanh Nhàn (Hà Nội) cũng ghi nhận ca chửa ở lách đầu tiên tại Việt Nam và thứ 9 trên thế giới.

Theo Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, là những mối đe dọa lớn đến sức khỏe và cuộc sống của sản phụ cũng như thai nhi, tai biến sản khoa đặc biệt nguy hiểm, có thể xuất hiện ở bất kỳ giai đoạn nào trong thai kỳ mà không tiên lượng trước được.

+ Thuyên tắc ối

Thuyên tắc ối (hội chứng giống dị ứng sốc phản vệ ở thai phụ) là biến chứng đáng sợ nhất trong tai biến trong khi mang thai. Theo thống kê, có đến 50% sản phụ tử vong trong giờ đầu tiên khởi phát triệu chứng thuyên tắc ối. 50% còn lại nếu sống sót cũng để lại nhiều di chứng thần kinh nặng nề.

Theo giải thích y học, thuyên tắc ối là kết quả của việc dịch nước ối vào tĩnh mạch tử cung khi thai phụ bị vỡ màng ối, vỡ tĩnh mạch của tử cung hay cổ tử cung, áp lực buồng tử cung cao.

Các yếu tố tăng nguy cơ thuyên tắc ối bao gồm: Sản phụ hơn 35 tuổi, đa thai, sanh nhiều lần, bất thường nhau thai, tiền sản giật, tăng huyết áp thai kỳ, mổ lấy thai và nhau bong non.

Những triệu chứng thường gặp:

Khó thở, ngưng thở Sp02 (oxy máu) nhỏ hơn hoặc bằng 90%, cơ thể trong tình trạng tím tái.

Tụt huyết áp, mạch đập nhanh và nhẹ, thậm chí ngưng tim.

Chảy máu không có cục máu đông.

+ Vỡ tử cung

Vỡ tử cung cũng là một trong những tai biến sản khoa nguy hiểm có khả năng đe dọa tính mạng của cả mẹ lẫn thai nhi.

Thai phụ bị vỡ tử cung khi xuất hiện một vết rách trên thành tử cung, vết rách này toạc qua các lớp của thành tử cung cho đến khi vỡ hoàn toàn. Khi tử cung bị vỡ, phần lớn thai nhi sẽ chết. Người mẹ trong trường hợp này cũng có thể tử vong nếu không được xử trí kịp thời.

Vỡ tử cung thường xảy ra trong quá trình chuyển dạ, và cả thời kỳ mang thai. Nguyên nhân chính dẫn tới hiện tượng này là do thai quá to, ngôi thai bất thường (ngôi ngang), đa thai hoặc từng có tổn thương tử cung (mổ lấy thai, nạo phá thai,…). Trước khi vỡ tử cung sẽ có một giai đoạn doạ vỡ tử cung. Lúc này, việc phát hiện sớm và can thiệp đúng lúc sẽ ngăn chặn được nguy cơ vỡ tử cung nguy hiểm.

Triệu chứng nhận biết nguy cơ vỡ tử cung: Cơn co thắt dồn dập làm cho sản phụ đau đớn vật vã, biểu hiện sốc (tái nhợt, vã mồ hôi, mạch nhanh, huyết áp tụt, ngất), có thể ra máu âm đạo, mất tim thai, thấy các phần thai nhi dưới da bụng khi nắn bụng.

+ Băng huyết sau sinh

Băng huyết sau sinh là tình trạng mất máu tích lũy 1.000ml hoặc mất máu do các dấu hiệu giảm thể tích máu trong vòng 24 giờ đầu sau khi sinh. Băng huyết sau sinh chiếm đến 35% trong tổng số nguyên nhân gây ra cái chết ở sản phụ trên toàn thế giới.

Tùy vào mức độ mất máu mà tình trạng băng huyết sau sinh có thể gây ra nhiều biến chứng nặng nhẹ khác nhau như: Choáng (giảm thể tích tuần hoàn), suy thận, suy đa cơ quan và dẫn đến tử vong. Ngoài ra, băng huyết sau sinh cũng là yếu tố gây ra hiện tượng nhiễm trùng hậu sản.

Về lâu dài, băng huyết sau sinh còn có thể gây thiếu máu, viêm tắc tĩnh mạch, hội chứng Sheehan (do hoại tử tuyến yên gây suy nhược, rụng tóc, vô kinh và mất sữa). Nguy hiểm nhất là trường hợp phải cắt tử cung, dẫn đến tình trạng không thể có thêm con.

Băng huyết sau sinh thường gặp ở những mẹ từng sinh nhiều lần, con to. Bên cạnh đó, việc nạo thai quá nhiều và có vết mổ ở tử cung cũng là nguyên nhân dẫn tới biến chứng thai kỳ nguy hiểm này.

+ Tiền sản giật

Hội chứng tiền sản giật khi mang thai là biến chứng của tăng huyết áp thai kỳ trong 3 tháng cuối. Cụ thể, huyết áp tâm thu từ 140 mmHg trở lên, và/hoặc huyết áp tâm trương từ 90 mmHg trở lên cùng với đó là tình trạng xuất hiện protein trong nước tiểu, gây ra bởi sự tổn thương đến thận.

Tiền sản giật thường xảy ra trước khi lên cơn sản giật. Tùy vào mức độ nặng nhẹ của bệnh mà giai đoạn này có thể kéo dài vài giờ, vài ngày, vài tuần hoặc chỉ thoáng qua.

Tỷ lệ xảy ra cơn sản giật 50% trước sinh, 25% trong lúc sinh, 25% sau sinh và gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng. Trong đó, biến chứng nguy hiểm nhất là xuất huyết não làm sản phụ hôn mê sâu. Đối với bé, tiền sản giật có thể dẫn tới tình trạng sinh non, thai chậm tăng trưởng trong tử cung, thậm chí là tử vong.

+ Nhiễm trùng hậu sản

Nhiễm trùng hậu sản là tình trạng nhiễm trùng xuất phát từ đường sinh dục (âm đạo, cổ tử cung, tử cung) trong khoảng 6 tuần đầu sau sinh, gây ảnh hưởng đến sức khỏe thậm chí đe dọa tính mạng của sản phụ.

Các loại nhiễm trùng hậu sản thường gặp là nhiễm khuẩn tầng sinh môn, âm hộ, âm đạo; Viêm niêm mạc tử cung, viêm quanh tử cung, viêm tử cung, viêm tắc tĩnh mạch, viêm phúc mạc toàn bộ, viêm phúc mạc tiểu khung, nhiễm trùng huyết.