Nhắc đến cao huyết áp ai cũng nghĩ đến những người trung niên và người già, nhưng thực tế căn bệnh này đang ngày càng bủa vây giới trẻ.
- Sau tuổi 60 nhất định phải thực hiện bài tập này đều đặn mỗi ngày, để làm giảm trầm cảm, kiểm soát huyết áp và giúp sống thọ
- Cứ 3 người trưởng thành thì có 1 người bị huyết áp cao: Có thể cải thiện bằng ăn uống, đừng bỏ qua 2 nhóm thực phẩm sau
Nghiên cứu cho thấy từ năm 1991 đến năm 2015, những người trẻ tuổi từ 18 - 39 có tỷ lệ tăng huyết áp tương đối cao nhất, đạt 5.4%, gấp đôi so với những người từ 40 đến 59 tuổi và gấp 10 lần so với những người từ 60 tuổi trở lên.
Bệnh viện trực thuộc Đại học Khoa học và Công nghệ Bắc Trung Quốc đã quan sát trung bình 7.100 nhân viên có huyết áp bình thường và độ tuổi trung bình là 25 trong thời gian trung bình dưới 8 năm, chỉ có 27,06% vẫn có thể duy trì huyết áp bình thường.
Tại sao việc giữ huyết áp bình thường lại khó đến vậy? Điều gì ảnh hưởng đến huyết áp ở người trẻ?
Nhiều yếu tố cuộc sống làm trầm trọng thêm nguy cơ cao huyết áp
Trước hết, những thay đổi trong chế độ ăn uống đã đóng một vai trò không thể bỏ qua. Trong xã hội ngày nay, chế độ ăn nhiều muối, nhiều chất béo đã dần trở thành bữa ăn thường xuyên của nhiều người.
Dữ liệu nghiên cứu cho thấy chế độ ăn trung bình của người châu Á chứa nhiều muối hơn chế độ ăn trung bình của phương Tây. Việc nạp quá nhiều muối đã được cộng đồng khoa học công nhận là một trong những nguyên nhân chính gây ra bệnh cao huyết áp. Chế độ ăn nhiều chất béo có thể thúc đẩy tăng cân và cung cấp "đất" cho bệnh cao huyết áp.
Nghiên cứu từ Đại học Khoa học và Công nghệ Bắc Trung Quốc tiếp tục khẳng định quan điểm này khi cho thấy những người trẻ tuổi tuân thủ chế độ ăn ít muối đã tăng khả năng duy trì huyết áp bình thường lên 25% sau 8 năm, trong khi những người duy trì cân nặng bình thường tăng xác suất lên 19%.
Thứ hai, lối sống hiện đại, nhịp độ nhanh cũng là nguyên nhân. Khi nhịp độ xã hội ngày càng tăng, ngày càng có nhiều người trẻ đắm chìm trong công việc bận rộn và thiếu tập thể dục thường xuyên, thức khuya và nhìn chằm chằm vào màn hình trong thời gian dài đã trở thành chuyện bình thường. Ngoài ra, việc tiêu thụ thuốc lá và rượu đã được chứng minh là có liên quan đáng kể đến tỷ lệ mắc bệnh cao huyết áp.
Yếu tố di truyền cũng không thể bỏ qua. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng nếu trong gia đình có tiền sử tăng huyết áp thì nguy cơ mắc bệnh ở thế hệ sau sẽ tăng lên đáng kể. Đặc biệt là khi những người trẻ này cùng lúc phải đối mặt với các yếu tố nguy cơ khác như hút thuốc, uống rượu hoặc có chế độ ăn nhiều muối.
Môi trường cũng âm thầm ảnh hưởng đến sức khỏe. Căng thẳng công việc, ô nhiễm môi trường, tiếng ồn,… có thể tác động tiêu cực đến huyết áp. Đặc biệt ở những khu vực đô thị hóa cao, tỷ lệ tăng huyết áp cũng tăng lên do áp lực môi trường tăng lên.
Ngăn ngừa cao huyết áp ở người trẻ
Việc phòng ngừa bệnh cao huyết áp không chỉ phụ thuộc vào lời khuyên của bác sĩ mà còn phụ thuộc vào sự lựa chọn và thói quen trong cuộc sống hàng ngày của mỗi người.
Đầu tiên, cần khuyến khích chế độ ăn ít muối, ít chất béo và tăng cường ăn nhiều rau, trái cây. Ví dụ, chế độ ăn DASH và chế độ ăn Địa Trung Hải đều nhấn mạnh đến việc ăn nhiều ngũ cốc nguyên hạt, rau và trái cây đồng thời giảm thịt đỏ, đường và đồ uống có đường.
Những thói quen ăn kiêng này đã cho thấy tác dụng tích cực trong việc hạ huyết áp trong nhiều nghiên cứu. Đối với người bị huyết áp cao nên chọn muối có chứa kali, có tác dụng giúp kiểm soát huyết áp, thậm chí làm giảm huyết áp ở bệnh nhân tăng huyết áp. Các nghiên cứu cho thấy bổ sung qua đường uống từ 6 đến 250 mmol/ngày (0,23 đến 9,7) g/ngày) kali trong 4 đến 52 tuần, huyết áp tâm thu giảm 3,5 ~ 9,5mmHg và huyết áp tâm trương giảm 2 ~ 6,4mmHg.
Thứ hai, thói quen tập thể dục tốt cũng rất quan trọng. Người lớn nên tham gia các bài tập aerobic vừa phải đến mạnh ít nhất 4 lần một tuần, trung bình 40 phút mỗi lần để giảm huyết áp. Kiểm soát cân nặng thông qua chế độ ăn kiêng + tập thể dục, giảm khoảng 10 kg cân nặng có thể làm giảm huyết áp tâm thu từ 5 đến 20 mmHg.
Hơn nữa, sức khỏe tinh thần cũng quan trọng không kém. Các kỹ thuật thư giãn như thái cực quyền, yoga và thiền có thể giúp mọi người giảm căng thẳng, điều này có tác động tích cực đến huyết áp. Ngoài ra, tránh hút thuốc, hạn chế uống rượu và tự theo dõi huyết áp thường xuyên cũng là những biện pháp quan trọng để ngăn ngừa tăng huyết áp.
Cuối cùng, kiểm tra thể chất thường xuyên là một chìa khóa khác để ngăn ngừa huyết áp cao. Điều này không chỉ giúp chúng ta phát hiện và ngăn ngừa kịp thời các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn mà còn đảm bảo lối sống và thói quen ăn kiêng của chúng ta đang đi đúng hướng; đối với có nguy cơ cao bị tăng huyết áp (người già và hoặc những người có tiền sử gia đình bị tăng huyết áp) nên duy trì thói quen theo dõi huyết áp thường xuyên, nên đo huyết áp vào mỗi buổi sáng và buổi tối, mỗi lần đo 2 đến 3 lần, sau 5 phút nghỉ ngơi ở tư thế ngồi, cách nhau 1 phút.