Nước tiểu đổi màu có phải dấu hiệu của bệnh?

Nước tiểu là chất thải trao đổi chất được sản xuất hàng ngày, cơ thể con người bài tiết nước tiểu thông qua hệ thống tiết niệu và đường tiết niệu. Không chỉ có thể loại bỏ chất thải chuyển hóa như hợp chất nitơ mà còn điều chỉnh sự cân bằng của nước và chất điện giải. Khi trời nóng, nước tiểu là phương tiện quan trọng để cơ thể giải nhiệt.

Đối với một người trưởng thành bình thường, lượng nước tiểu trung bình hàng ngày khoảng 1500 - 2000 ml, sự thay đổi thành phần nước tiểu có liên quan mật thiết đến tình trạng của cơ thể.

Nhưng trên thực tế, ngay cả khi bạn không đến bệnh viện cũng có thể biết được một số dấu hiệu về cơ thể mình thông qua sự thay đổi màu sắc của nước tiểu.

Điều gì xảy ra với cơ thể khi nước tiểu đổi màu?

Nước tiểu, thành phần chính là nước và một lượng nhỏ chất chuyển hóa của con người, thường có màu trong suốt đến vàng nhạt và nồng độ màu cụ thể bị ảnh hưởng bởi lượng nước chúng ta tiêu thụ.

Nhưng ngoài màu bình thường, nước tiểu đôi khi có thể có màu đỏ, hồng hoặc thậm chí là đen, xanh lam, xanh lá cây, tím, trắng và các màu khác và mỗi màu ẩn chứa một số thông tin sức khỏe.

Nước tiểu trong suổt

Nếu nước tiểu trong và không màu, điều đó có nghĩa là bạn có thể đã uống quá nhiều nước và cần giảm lượng nước đó một cách thích hợp để tránh bị say nước. Nếu đang dùng thuốc lợi tiểu, bạn cần xem xét việc uống quá nhiều thuốc có làm rối loạn cơ chế tiểu tiện bình thường của cơ thể hay không.

Nước tiểu màu vàng sẫm

Nếu nước tiểu có màu sẫm và lượng nước tiểu ít chứng tỏ lượng nước uống vào không đủ, cần tăng lượng nước uống một cách hợp lý để tránh tình trạng mất nước trong cơ thể.

Nước tiểu thỉnh thoảng có màu vàng sẫm là bình thường, sau khi đủ nước sẽ hồi phục, nếu vẫn chưa hồi phục thì cần xem xét có yếu tố ảnh hưởng nào khác hay không.

Sau khi uống vitamin B và các chất bổ sung dinh dưỡng khác, nước tiểu có thể chuyển sang màu vàng sáng hơn màu vàng do thiếu nước. Sự xuất hiện của nước tiểu màu vàng sáng này không có nghĩa là cơ thể có nguy cơ về sức khỏe, nhưng cũng cần chú ý đến việc bổ sung vitamin có vượt quá lượng khuyến cáo hay không.

Nước tiểu màu đỏ hồng

Nước tiểu màu đỏ không hẳn là cơ thể có vấn đề. Cũng có thể do bạn ăn quá nhiều thực phẩm giàu sắc tố như củ cải đường, thanh long đỏ, cà rốt và quả mâm xôi, màu nước tiểu của bạn có thể hơi hồng và đỏ.

Thuốc cũng có thể ảnh hưởng đến màu nước tiểu của bạn. Các loại thuốc như rifampicin, metronidazole, daunorubicin, warfarin, epalrestat,… cũng có thể khiến nước tiểu chuyển sang màu đỏ và có bột.

Khi uống rifampin, không chỉ nước tiểu đổi màu mà nước bọt, mồ hôi của cơ thể con người cũng chuyển sang màu đỏ cam.

Nếu không đáp ứng được 2 điều kiện trên thì có lẽ khả năng xấu nhất cần được tính đến là tiểu máu. Nhiễm trùng đường tiết niệu, sỏi, bệnh thận và khối u đều có thể gây ra máu trong nước tiểu.

Nước tiểu màu nước tương, đen

Nếu nước tiểu của bạn có màu giống như nước tương thì đó có thể là do các loại thuốc như metronidazole, nitrofurantoin, senna, methocarbamol, sorbitol và cresol dẫn xuất phenol. Nếu bạn đang tiêm sắt, nó cũng có thể gây ra sự đổi màu nước tiểu của bạn do các hợp chất được hình thành khi sắt được bài tiết.

Nhưng nếu bạn không dùng thuốc, thì cần xem xét cơ thể mình có điều gì không ổn. Loại nước tiểu sẫm màu này thường gặp ở những bệnh nhân bị đái máu lâu năm, bệnh thận nặng, tán huyết nội mạch, ngộ độc phenol, u ác tính… Dù nguyên nhân là gì cũng cần đến bệnh viện để được khám và điều trị càng sớm càng tốt.

Nước tiểu màu tím

Nước tiểu có màu tím thường thấy ở những bệnh nhân bị nhiễm trùng đường tiết niệu, thường là do bệnh nhân bị nhiễm trùng sau khi sử dụng ống thông tiểu nên tình trạng này còn được gọi là hội chứng túi nước tiểu màu tím.

Nước tiểu màu trắng

Nếu nước tiểu có màu trắng đục có thể là do nhiễm trùng hệ tiết niệu hoặc viêm tuyến tiền liệt. Nếu nước tiểu giống như sữa, đó có thể là do bệnh giun chỉ hoặc tắc nghẽn mạch bạch huyết quanh thận.

Nói chung, các yếu tố ảnh hưởng đến sự đổi màu của nước tiểu chủ yếu do thực phẩm, thuốc và bệnh tật.

Nếu nguyên nhân là do ăn phải một số loại thực phẩm, màu sắc của nước tiểu sẽ trở lại bình thường khi thức ăn được tiêu hóa hoàn toàn.

Nếu sự đổi màu nước tiểu là do phản ứng lành tính với thuốc, nó thường tự biến mất sau khi ngừng thuốc.

Tuy nhiên, nếu bạn không dùng thuốc hoặc có các yếu tố khác có thể khiến nước tiểu đổi màu trong khi dùng thuốc, bạn cần đến bệnh viện để được điều trị kịp thời.