‘2 thần dược + 3 phương pháp’ dưỡng gan khỏe mạnh: Thực hiện đều đặn bệnh tình tránh xa

Nguyên nhân bệnh gan

Theo PGS.TS Trịnh Thị Ngọc, Nguyên Trưởng khoa Truyền nhiễm Bệnh viện Bạch Mai, Phó Chủ tịch hội Gan mật Hà Nội, chuyên gia đầu ngành về các bệnh truyền nhiễm, đặc biệt là các bệnh lý về gan mật chia sẻ trên Báo Dân Trí, gan đang phải chịu sự tấn công của vô vàn tác nhân gây độc.

- Rượu bia, thuốc lá: PGS.TS Ngọc cho biết 50% trường hợp gan nhiễm mỡ là người nghiện rượu, tình trạng viêm gan do rượu cũng không ít. Đặc biệt, những người uống nửa lít, thậm chí cả lít rượu cuốc lủi mỗi ngày chắc chắn sẽ khiến gan bị tổn thương nặng. Và nếu cứ tiếp tục uống rượu bia, sẽ dẫn tới xơ gan, ung thư gan.

Trong khi đó, một nghiên cứu năm 2011 cho thấy hút thuốc là nguyên nhân của gần một nửa số ca ung thư gan.

- Vi rút viêm gan B, C: Theo PGS.TS Ngọc, nguyên nhân hàng đầu gây ung thư gan là do vi rút. Tuy nhiên, do biểu hiện âm thầm nên 80% đến viện trong tình trạng nặng, điều trị rất khó khăn, nhiều trường hợp có chỉ định ghép gan.

- Thực phẩm kém chất lượng: Việc thường xuyên “nạp” các chất phụ gia nhân tạo như chất bảo quản, phẩm màu; hay các chất không được phép dùng trong chế biến thực phẩm có thể gây hư hại tế bào, đột biến tế bào gây ung thư… khiến các tế bào gan bị thương tổn.

- Thuốc: Gan đóng một vai trò rất lớn trong việc xử lý thuốc tân dược. Và có một số thuốc đang lưu hành có chứa hàm lượng cao các chất độc hơn những thuốc khác như: codeine, corticosteroid -steroid dùng để làm giảm viêm, tetracycline - một nhóm các thuốc kháng sinh... gây hại trực tiếp đến gan.

- Môi trường ô nhiễm: Các khí thải (CO2, SO2), các chất độc hại tạo ra do các hoạt động công nghiệp, nông nghiệp (khói bụi, chất thải từ các nhà máy, khói xe, cháy nổ, phun xịt thuốc bảo vệ thực vật lên cây trồng) làm ô nhiễm không khí, nguồn nước, đất ở, đi vào cơ thể qua đường thở, qua da, qua đường ăn uống... vào gan. Khi các chất này bị “nạp” vào liên tục, gan sẽ quá tải và không kịp phục hồi.

2 thực phẩm dưỡng gan

Theo Báo Phụ Nữ Việt Nam, có 2 loại thức ăn có lợi trong việc phòng và chống viêm gan, gan tổn thương, giúp gan khỏe mạnh.

Tỏi đen

Tỏi có chứa các đặc tính chống viêm và chống vi khuẩn rất tốt cho gan. Trong tỏi chứa một hợp chất gọi là allicin hỗ trợ giải độc gan và giúp gan loại bỏ một số chất phụ gia thực phẩm và hóa chất nguy hiểm.

Tỏi đen còn chứa nhiều selen giúp ức chế sự tích tụ và kết tủa của độc tố trong gan. Ngoài ra, tỏi đen có tác dụng giải độc, làm đẹp, chống viêm và khử trùng rất tốt, giúp dưỡng gan và phục hồi những tổn thương của tế bào gan và ngăn ngừa bệnh gan.

Rau chân vịt

Trong đông y được gọi là linh chi thảo, hoàng dương thảo, vạn niên tùng... thuộc họ dền. Rau chân vịt ưa khí hậu mát lạnh, ở nước ta được trồng nhiều nhất ở Đà Lạt.

Y học cổ truyền Trung Quốc cho rằng, ăn nhiều rau chân vịt hằng ngày có thể cung cấp đủ chất dinh dưỡng cho gan, nuôi dưỡng gan tốt hơn, nâng cao chức năng giải độc và trao đổi chất của gan, giảm bớt áp lực lên gan và tránh xa các bệnh về gan như xơ gan.

Rau chân vịt được chứng minh có tác dụng hỗ trợ nhiều bệnh lý khác nhau như phòng ngừa loãng xương, tiểu đường, cải thiện hệ tiêu hóa, tăng cường miễn dịch, nâng cao thị lực...

3 phương pháp dưỡng gan khỏe mạnh

- Xoa bóp/Ngâm chân thảo mộc

Theo quan niệm y học cổ truyền, lục phủ ngũ tạng có các vùng tương ứng trên lòng bàn chân: Ngón chân cái là đường thông của 2 kinh Can, Tỳ có tác dụng sơ can kiện tỳ, tăng cảm giác ăn ngon miệng, chữa trị một số bệnh về gan mật.

Nhiều nghiên cứu đã chứng minh các huyệt vị trên lòng bàn chân liên quan tới toàn thân, kích thích gan bàn chân khiến các đầu dây thần kinh hưng phấn, thúc đẩy hoạt động của thần kinh và các tuyến nội tiết, giúp đầu óc minh mẫn, làm chậm quá trình giảm trí nhớ ở người cao tuổi.

Phương pháp xoa bóp chân: Rửa chân sạch sẽ, sau đó dùng ngón tay cái xoa bóp, chà xát theo trình tự chiều ngang của bàn chân trước, chiều dọc sau, cuối cùng xoa theo vòng tròn cho đến khi gan bàn chân nóng rực lên. Nên xoa bóp chân trước khi ngủ và sau khi thức dậy.

Bên cạnh đó khi ở nhà mọi người có thể tự ngâm chân bằng các loại thảo dược dễ tìm như: gừng, ngải cứu, hồng hoa…

Khi ngâm có thể kết hợp nhiều loại thảo dược trên và ngâm thảo dược trong nước khoảng 15 - 30 phút trước khi nấu để hoạt chất trong dược liệu dễ hòa tan hơn. Tùy vào điều kiện, thùng ngâm chân có thể dùng thùng nhôm hoặc thùng gỗ (ưu tiên dùng thùng gỗ), có chiều cao lên tới gối.

- Ăn món giàu kali/Loại bỏ thuốc lá, bia rượu, đồ uống có cồn

Một chuyên gia nghiên cứu bệnh gan cho biết, uống quá nhiều rượu sẽ làm giảm khả năng thanh lọc huyết dịch của gan làm tăng độc tố trong cơ thể, dẫn đến tổn thương gan và gây ra rất nhiều bệnh.

Ngoài ra, uống quá nhiều rượu còn dẫn đến trúng độc gan, viêm gan. Uống nhiều rượu trong thời gian dài còn dễ dẫn đến xơ gan. Theo các chuyên gia tính toán, nếu mỗi ngày uống rượu nồng độ qua quá 2 ly (25ml) là sẽ làm tổn hại đến gan.

Rượu sẽ tạo thêm gánh nặng cho gan, cho nên bạn phải bỏ rượu càng sớm càng tốt để giúp cải thiện chức năng gan và phòng ngừa tắc nghẽn gan.

Một số bằng chứng nghiên cứu cho thấy nồng độ kali trong cơ thể thấp làm tăng nguy cơ mắc rối loạn chuyển hóa, trong đó có bệnh gan nhiễm mỡ và tiểu đường loại 2.

Để tối ưu hóa sức khỏe, lượng kali cần nạp mỗi ngày là khoảng 4.700 mg. Nạp đủ kali sẽ góp phần giảm huyết áp, giảm cholesterol, hỗ trợ sức khỏe tim mạch và thúc đẩy chức năng gan.

Các món giàu kali phổ biến có thể kể đến là chuối, bông cải xanh, dưa hấu, trái bơ, bưởi, măng tây, rau chân vịt và các loại rau lá xanh khác.

- Tập thể dục thường xuyên

Tập thể dục thường xuyên là một trong những khuyến cáo hàng đầu để cải thiện sức khỏe và ngăn ngừa bệnh tật. Các nghiên cứu cho thấy tập thể dục sẽ giúp giảm cân và giảm mỡ trong gan. Tập cường độ cao còn có thể giúp giảm viêm nhiễm trong gan.

Khi bạn tập thể dục đều đặn liên tục, cơ thể bạn sẽ "đốt cháy" triglyceride và do đó có thể giảm mỡ trong gan. Tập thể dục cũng giúp máu lưu thông tốt hơn, đặc biệt để nuôi dưỡng lá gan của bạn khỏe mạnh hơn.

Tập thể dục đều đặn giúp đốt cháy chất béo trung tính và cũng có thể làm giảm mỡ gan. Điều này rất tốt cho việc điều trị bệnh gan nhiễm mỡ. Cố gắng tập thể dục đều đặn với cường độ vừa phải, ít nhất 30 phút, 5 ngày mỗi tuần để giúp gan khỏe mạnh.

Lưu ý: Nên tránh xa rượu bia. Không uống rượu bia sẽ cải thiện đáng kể sức khỏe gan. Hầu hết những người bị gan nhiễm mỡ đều uống nhiều rượu bia. Gan nhiễm mỡ là giai đoạn đầu tiên của các bệnh về gan liên quan đến rượu bia.