10 loại trầm cảm phổ biến và các triệu chứng cần biết!

Nếu gần đây bạn đã trải qua những giai đoạn buồn bã mà cảm thấy như chúng có thể là một điều gì đó hơn thế nữa, thì hãy biết rằng bạn không cô đơn. 

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) báo cáo rằng tình trạng trầm cảm và lo lắng gần đây đã tăng 25% trên toàn thế giới do căng thẳng về tinh thần và thể chất đang diễn ra do đại dịch COVID-19. Simon A. Rego, nhà tâm lý học trưởng của Hệ thống Y tế Montefiore và trưởng khoa tâm lý học tại Đại học Y khoa Albert Einstein ở Bronx, NY cho biết: “Điều rất quan trọng mà chúng ta cần biết là trầm cảm rất phổ biến. Trong hơn hai năm rưỡi, tất cả chúng tôi đều phải chịu đựng về thể chất, tinh thần và tài chính. Chính vì vậy, cảm thấy buồn trong hoàn cảnh này là điều tự nhiên.”

Tuy nhiên, nếu cảm giác buồn bã này bắt đầu cản trở khả năng tận hưởng cuộc sống của bạn, điều quan trọng là bạn phải xem xét kỹ hơn lý do tại sao điều này lại xảy ra. Tiến sĩ Rego nói: “Rất nhiều người cảm thấy buồn trong một ngày. Tuy nhiên, bạn đạt đến đỉnh điểm khi việc quản lý các hoạt động của cuộc sống hàng ngày trở nên khó khăn hơn, chẳng hạn như trách nhiệm gia đình, công việc hoặc giáo dục của bạn. Điều này xảy ra khi cảm xúc của bạn chiếm lấy suy nghĩ của bạn hàng giờ liền, hoặc cảm xúc của bạn quá đau buồn.”

Eliza W. Menninger, trợ lý giáo sư tâm thần học tại Harvard cho biết: “Nếu cảm giác của bạn đang ảnh hưởng đến cuộc sống của bạn, nếu bạn thấy mình đang nghĩ: 'Tôi trở nên kém cỏi và tồi tệ hơn trước đây', thì bạn nên tìm đến sự giúp đỡ.”

Các triệu chứng của bệnh trầm cảm là gì?

Theo Mayo Clinic, trầm cảm có thể bao gồm từ các triệu chứng buồn bã nhẹ đến cảm giác đau đớn liên tục, nghiêm trọng về mặt cảm xúc. Các triệu chứng trầm cảm có thể khác nhau tùy thuộc vào loại trầm cảm mà bạn mắc phải. Tuy vậy, các dấu hiệu chung của trầm cảm mà bạn cần biết là:

- Buồn bã, khó chịu hoặc cảm giác trống rỗng về cảm xúc

- Mất hứng thú với những thứ bạn thích

- Khó tập trung

- Cảm giác vô vọng

- Cảm thấy tội lỗi, hoặc cảm thấy lòng tự trọng giảm sút đột ngột

- Mệt mỏi

- Gặp vấn đề về việc ngủ hoặc ăn uống

Các loại trầm cảm khác nhau có thể xuất hiện với thêm các triệu chứng khác. Một số loại trầm cảm kéo dài suốt đời; một số chỉ tồn tại trong thời gian ngắn hoặc có liên quan đến một sự kiện trong cuộc đời bạn. Cùng với bác sĩ, xác định loại trầm cảm nào có thể khiến bạn đau khổ chính là chìa khóa để tìm kiếm sự giải thoát cho bạn.

10 loại trầm cảm phổ biến và các triệu chứng đi kèm

Sau đây là mười loại trầm cảm và một số triệu chứng liên quan cụ thể:

1. Rối loạn trầm cảm nặng (MDD)

Rối loạn trầm cảm nặng được xác định bởi cảm giác buồn bã tràn ngập, thường kéo dài trên hai tuần. MDD còn được gọi là chứng trầm cảm lâm sàng. Ngoài các triệu chứng đã liệt kê trước đây, MDD cũng có thể gây ra các triệu chứng khác như:

- Lo lắng

- Chuyển động cơ thể chậm hơn

- Suy nghĩ chậm lại

- Đau nhức không giải thích được khắp cơ thể của bạn

2. Rối loạn trầm cảm kéo dài (PDD)

Dạng trầm cảm này là một dạng trầm cảm mãn tính có thể kéo dài nhiều năm. Bạn có thể cảm thấy khó cảm thấy vui vẻ trong các sự kiện vui vẻ, chẳng hạn như ngày lễ hoặc bữa tiệc, và những người biết bạn có thể nói với bạn rằng bạn là người có cách nhìn tiêu cực. Điều này thậm chí có thể khiến bạn cảm thấy tồi tệ hơn và có thể khiến bạn tự dằn vặt bản thân vì không thể cảm nhận được những cảm xúc tích cực. 

Những người mắc chứng rối loạn trầm cảm kéo dài này có thể còn phải chịu cái gọi là "trầm cảm kép", nghĩa là bạn có thể mắc các đợt Rối loạn trầm cảm nặng (MDD) bên cạnh chứng trầm cảm lâu dài. Các triệu chứng khác có thể bao gồm:

- Cảm thấy tội lỗi về những điều bạn đã làm trong quá khứ

- Mệt mỏi

- Tự phê bình bản thân

- Trốn tránh bạn bè và các dịp xã hội

3. Trầm cảm sau sinh (PPD)

Trầm cảm sau sinh thường bắt đầu từ một đến ba tuần sau khi bạn sinh con. Sự thay đổi nội tiết tố được cho là đóng một vai trò quan trọng trong việc tại sao nó lại ảnh hưởng đến phụ nữ. Bạn cũng có thể gặp khó khăn trong việc cảm nhận tình yêu đối với con mình, hoặc khó gắn kết với con bạn. Các triệu chứng khác có thể xảy ra, bao gồm:

- Cảm giác hoảng sợ, hoang mang

- Cảm thấy xấu hổ hoặc cảm thấy thất bại

- Tâm trạng thay đổi thất thường

Một mối lo ngại lớn là một số phụ nữ bị PDD sẽ nghĩ đến việc làm hại bản thân hoặc con của họ, vì vậy nếu bạn có những cảm xúc này, bạn cần phải nói ngay với ai đó.

4. Rối loạn lưỡng cực

Rối loạn Lưỡng cực gây ra những thay đổi cực độ trong tâm trạng, từ mức cực cao (hưng cảm) đến mức thấp kéo dài. Có ba loại rối loạn lưỡng cực và loại I có thể xuất hiện với các giai đoạn trầm cảm nghiêm trọng kéo dài hơn hai tuần một lần và có thể gây khó khăn khi thực hiện ngay cả những nhiệm vụ nhỏ. Đối với một số bệnh nhân, một giai đoạn trầm cảm có thể quá sức đến mức phải nhập viện.

Một số triệu chứng của chứng rối loạn lưỡng cực có thể rất nghiêm trọng, bao gồm:

- Hưng cảm

- Ý nghĩ hoang tưởng

- Làm những việc mạo hiểm, chẳng hạn như tiêu hết tiền hoặc quan hệ tình dục không an toàn,...

Hoặc, bạn có thể cảm thấy lờ đờ, hoặc nghĩ đến việc tự tử. Điều quan trọng nhất là bạn cần liên hệ ngay y tế nếu đang gặp các triệu chứng có thể là rối loạn lưỡng cực.

5. Rối loạn cảm xúc theo mùa

Trầm cảm theo mùa (SAD) xảy ra vào những thời điểm nhất định trong năm, thường là vào mùa thu hoặc mùa đông. Người ta tin rằng khi có ít ánh sáng ban ngày hơn trong môi trường của một số người, hóa chất trong não của họ sẽ thay đổi. Trên thực tế, SAD thường được điều trị bằng cách cho bệnh nhân tiếp xúc với nhiều ánh sáng hơn.

Một số dấu hiệu bạn có thể bị SAD bao gồm:

- Buồn ngủ vào ban ngày

- Tăng độ nhạy cảm đối với sự từ chối

- Khó cảm thấy hy vọng

- Tâm trí rối rắm

- Giảm ham muốn tình dục

6. Trầm cảm nặng với các đặc tính loạn thần

Trầm cảm nặng với các đặc điểm loạn thần là một dạng trầm cảm rất nghiêm trọng, trong đó bệnh nhân bị ảo giác hoặc ảo tưởng và cần được chăm sóc y tế ngay lập tức. Một số dấu hiệu cụ thể của nó bao gồm:

- Nghe thấy những tiếng nói chỉ trích

- Nhìn thấy những thứ không tồn tại

- Tin rằng những tình huống không có thật là đúng

7. Rối loạn tâm trạng tiền kinh nguyệt (PMDD)

Rối loạn tâm trạng tiền kinh nguyệt (PMDD) thường xảy ra vào một hoặc hai tuần trước khi kỳ kinh nguyệt của bạn. PMDD được xác định bằng các triệu chứng nghiêm trọng, bao gồm:

- Trầm cảm cực độ

- Cáu gắt

- Lo âu

- Tâm trạng thất thường khiến bạn cảm thấy mất kiểm soát.

Các triệu chứng của bạn sẽ giảm bớt sau vài ngày vào chu kỳ kinh nguyệt, vì những thay đổi nội tiết tố được cho là nguyên nhân gây ra tình trạng này.

8. Trầm cảm gắn với tình huống cụ thể

Tình huống Trầm cảm xảy ra khi bạn phải chịu đựng một mất mát, chẳng hạn như một người thân trong gia đình bạn qua đời, hoặc nếu bạn ly hôn hoặc mất việc làm. Bạn có thể liên kết nguyên nhân của tình trạng trầm cảm với một sự kiện cụ thể – đây là điều mà nhiều người bị mất mát do đại dịch đã trải qua. Các triệu chứng thường bắt đầu trong vòng ba tháng kể từ khi bạn trải qua tình huống và bao gồm:

- Lo lắng rằng bạn không thể dừng lại

- Nỗi buồn kéo dài hơn hai tuần

- Những trận khóc

- Rắc rối khi đưa ra quyết định

- Cảm thấy vô dụng

9. Trầm cảm không điển hình

Trầm cảm không điển hình có nghĩa là bạn có các triệu chứng trầm cảm đang diễn ra và các triệu chứng này sẽ tạm thời thuyên giảm khi những điều tốt đẹp xảy ra trong cuộc sống của bạn. Loại trầm cảm này có một số triệu chứng độc đáo, ngoài các triệu chứng trầm cảm chung, chẳng hạn như:

- Cảm thấy nặng nề ở tay chân của bạn

- Cảm thấy bị từ chối trong các mối quan hệ của bạn

10. Trầm cảm kháng trị

Trầm cảm kháng trị xảy ra khi hai đợt điều trị bằng thuốc cho bất kỳ dạng trầm cảm nào không làm giảm bớt các triệu chứng của bạn. Người ta cho rằng một phần ba số người bị trầm cảm có thể mắc dạng bệnh này. Thay đổi thuốc có thể giải quyết vấn đề, cũng như thêm các hình thức tư vấn khác và theo dõi những thay đổi trong cảm giác của bạn.

Nhận định về các biện pháp điều trị trầm cảm

Con đường để cảm thấy tốt hơn là khác nhau đối với mọi người. Nếu bạn được chẩn đoán mắc bệnh trầm cảm, có rất nhiều lựa chọn điều trị, từ dùng thuốc đến liệu pháp nhận thức hành vi (CBT), một hình thức rất hiệu quả để nói ra cảm xúc của bạn.

Tiến sĩ Rego nói: “Một số bệnh nhân cảm thấy tốt hơn trong một khoảng thời gian tương đối ngắn. Và một số loại thuốc, đối với một số bệnh nhân, sẽ bắt đầu giúp giảm các triệu chứng trong một vài tuần.”

“Điều quan trọng là không so sánh bản thân với người khác. Mọi người đều đi trên một con đường khác nhau và mỗi người có những nhu cầu riêng.” Bất kể bạn được chẩn đoán mắc loại trầm cảm nào, hãy biết rằng luôn có sự giúp đỡ và điều đó bắt đầu bằng cách “bước ra đầu tiên”. Hãy tiến lên một bước và nói với bản thân: 'Tôi có thể khá hơn.' Và đừng mong đợi điều đó xảy ra trong một khoảng thời gian cụ thể. Chỉ cần ủng hộ chính mình, và bạn sẽ tìm thấy liệu pháp phù hợp với mình.

Tóm lại, trên đây là tổng hợp 10 loại trầm cảm phổ biến và những triệu chứng mà bạn cần biết. Hy vọng những thông tin mới được chia sẻ trên đây sẽ hữu ích với bạn. Và đừng quên, luôn có những sự giúp đỡ luôn sẵn sàng đưa tay ra với bạn, hãy dũng cảm tiến lên và nói ra những bận tâm của bạn!