Trang Nemo có được tạm hoãn thi hành án tù nếu mang thai?

Dẫn theo thông tin từ báo Dân Trí, sau án phạt 9 tháng tù giam vào ngày 16/6/2023 với tội danh Gây rối trật tự công cộng. Trang Nemo (hay Nguyễn Xuân Hương Trang) đã có động thái đăng ảnh chụp cùng chồng và con trai lên mạng xã hội cùng dòng chú thích "Gia đình 4 người". 

Động thái này làm rộ lên tin đồn rằng Trang Nemo có bầu. Về phần mình, Trang Nemo giữ im lặng và chưa bình luận về vấn đề này. Trong trường hợp này, nếu thông tin trên là chính xác, Trang Nemo có thể được hoãn chấp hành án phạt tù hay không?

Luật sư Quách Thành Lực (Giám đốc Công ty Luật Pháp trị, Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho biết, trong giai đoạn điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án, phụ nữ sẽ được hưởng khoan hồng và có những quyền lợi đặc biệt hơn so với nam giới khi cùng thực hiện hành vi phạm tội.

Cụ thể, người phạm tội là phụ nữ có thai sẽ được hưởng tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự theo điểm n, khoản 1, Điều 51 Bộ luật Hình sự 2015. Trường hợp có từ 2 tình tiết giảm nhẹ trở lên, tòa án có thể áp dụng quy định tại khoản 1, Điều 54 Bộ luật Hình sự 2015 để quyết định mức hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt được áp dụng nhưng phải trong khung hình phạt liền kề nhẹ hơn.

Ngoài ra, Điều 40 Bộ luật Hình sự cũng quy định việc không áp dụng hình phạt tử hình, không thi hành án tử hình đối với phụ nữ có thai hoặc đang nuôi con nhỏ dưới 36 tháng; không áp dụng biện pháp lao động phục vụ cộng đồng đối với phụ nữ có thai hoặc đang nuôi con dưới 6 tháng tuổi.

Trường hợp nữ tù nhân bị thi hành án tử hình thì ngay sau khi nhận đủ hồ sơ để đưa bản án tử hình ra thi hành, Hội đồng thi hành án tử hình phải yêu cầu Thủ trưởng cơ quan thi hành án hình sự công an cấp tỉnh hoặc cấp quân khu ra lệnh trích xuất người bị kết án đến bệnh viện thuộc Sở Y tế hoặc bệnh viện cấp quân khu, nơi đang giam giữ người bị kết án tử hình để kiểm tra, xác định người đó có thai hay không. Nếu xác định người đó có thai thì buộc phải hoãn thi hành án tử hình theo quy định ở khoản 1, Điều 9 Thông tư liên tịch 02/2020 của liên Bộ Công an, Quốc phòng, Y tế, Ngoại giao, TAND và VKSND Tối cao.

Bên cạnh đó, pháp luật cũng quy định phụ nữ có thai hoặc đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi được hoãn thi hành án đến khi con đủ 36 tháng tuổi, căn cứ điểm b, khoản 1, Điều 67 Bộ luật Hình sự 2015.

Thậm chí, ngay cả khi người phụ nữ phải thi hành án cố tình có thai liên tục và nuôi con nhỏ dưới 36 tháng thì họ vẫn được hưởng quyền được hoãn thi hành án. Công văn 01/2017/GĐ-TANDTC giải đáp vấn đề nghiệp vụ của TAND Tối cao quy định: "Nếu người bị kết án là phụ nữ có thai hoặc đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi thì có thể được hoãn chấp hành hình phạt tù cho đến khi con đủ 36 tháng tuổi, không phân biệt họ cố tình có thai và sinh con liên tục để trốn tránh nghĩa vụ thi hành án phạt tù hay không".

Pháp luật hiện hành có những quy định nhân văn cho người phạm tội khi có thai, song không có quy định nào miễn trách nhiệm hình sự đối với họ. Do đó, sau khi hết thời hạn hoãn thi hành án, họ vẫn phải chấp hành mức án theo quy định.

Với trường hợp của Trang Nemo, nếu thông tin bị cáo có thai là thật, tòa án sẽ cho phép tạm hoãn chấp hành án phạt tù để nuôi con. Sau khi nuôi con đủ 36 tháng tuổi, bị cáo sẽ phải thi hành án theo quy định của pháp luật.

Theo thông tin từ Tuổi Trẻ Online, chiều 16/6/2023, Tòa án nhân dân quận 1 (TP.HCM) mở lại phiên tòa xét xử vụ án gây rối trật tự công cộng đối với Nguyễn Xuân Hương Trang (31 tuổi, tên gọi khác là Trang Nemo), Phạm Quyền Quy, Nguyễn Ngọc Khương (cùng 24 tuổi) và Phan Hoàng Nam (24 tuổi).

Tại phiên xử, Trang Nemo cùng các bị cáo đồng phạm đến tòa từ sớm. Trả lời hội đồng xét xử, Trang Nemo cho biết sức khỏe đã ổn định và đảm bảo để tham gia phiên tòa.

Trang Nemo và các đồng phạm xác nhận yêu cầu từ chối 3 luật sư đã bào chữa cho mình trong giai đoạn điều tra, xét xử trước. Thay vào đó là 4 luật sư khác sẽ bào chữa cho các bị cáo trong phiên tòa này.

Luật sư bảo vệ quyền lợi cho Trang Nemo đề nghị hội đồng xét xử trình chiếu công khai toàn bộ video diễn ra vụ việc ngày 16/1/2022. Đồng thời đề nghị triệu tập 2 cán bộ công an có mặt tại hiện trường, điều tra viên thụ lý vụ án và chồng chị Phạm Lệ Khanh.

Theo hồ sơ vụ án, lúc 14h45 ngày 16/1/2022, Nguyễn Trần Trà My cùng Phạm Lệ Khanh, Trần Thị Hoàng Yến đến cửa hàng của Trang Nemo để giải quyết mâu thuẫn trong việc bán hàng online như đã hẹn trước.

Tại đây My và Yến vào cửa hàng gặp Trang để xin lỗi, còn Khanh đứng ở ngoài. Khoảng 15 phút sau, khi My đang xin lỗi Trang thì Khanh vào cửa hàng nói My đi về nên xảy ra cự cãi với Trang.

Nghe cãi nhau, nhân viên của Trang Nemo là Phạm Quyền Quy và Quách Thị Thùy Trang lao vào nắm tóc, đánh vào đầu, lưng và đạp vào bụng Khanh.

Hai bảo vệ cửa hàng là Phan Hoàng Nam, Nguyễn Phước Tuấn thấy sự việc cũng lao vào đánh Khanh. Sau đó một số cán bộ công an có mặt, mời toàn bộ những người liên quan về làm việc.

Khi ra đến trước cửa hàng, Trang Nemo tiếp tục giật khẩu trang của Khanh. Đồng thời Quy, Khương, Nam, Tuấn cũng lao vào đánh Khanh mang thương tích 3%.

Đối với thương tích của chị Khanh, cơ quan điều tra cho rằng qua điều tra chưa xác định được thương tích do ai gây ra, xảy ra bên trong hay bên ngoài cửa hàng Trang Nemo nên Công an quận 1 đã ra quyết định xử phạt hành chính đối với Quy, Khương, Tuấn, Nam.

Tại phiên tòa trước vào tháng 11/2022, hội đồng xét xử đã trả hồ sơ cho viện kiểm sát để điều tra bổ sung, làm rõ hành vi gây thương tích của các bị cáo cho chị Khanh. Tuy nhiên viện kiểm sát vẫn giữ nguyên quan điểm truy tố trước đó.

Trong quá trình điều tra bổ sung, Nguyễn Phước Tuấn đã qua đời tại nơi cư trú (khi đang bị cấm đi khỏi nơi cư trú) vào ngày 18/1 do hen phế quản/sử dụng ma túy tổng hợp dạng methamphetamine.

Do đó Cơ quan cảnh sát điều tra Công an quận 1 đã ra quyết định đình chỉ điều tra đối với Tuấn.