Trẻ bị ho có nguy hiểm không, các kiểu ho hay gặp ở trẻ và cách điều trị hiệu quả

Ho là một triệu chứng thường gặp ở trẻ em. Có nhiều dạng ho và có các nguyên nhân gây ho khác nhau. Nó phụ thuộc vào độ tuổi của trẻ.

Và virus là một trong những tác nhân gây ho phổ biến nhất. Trẻ em có thể bị từ 6 đến 12 lần nhiễm virus/năm, đặc biệt đối với trẻ đi học nhà trẻ, mẫu giáo.

Những kiểu ho thường gặp ở trẻ và cách điều trị

Theo khuyến cáo của bác sĩ BV Sản Nhi Quảng Ninh, trẻ em thường gặp các loại ho phổ biến dưới đây.

1. Ho do cảm lạnh

Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây ho ở trẻ em và thường chúng gây nhiễm trùng đường hô hấp trên. Bệnh bắt đầu với các triệu chứng cảm lạnh, chảy mũi, ngạt mũi và ho.

Với những trẻ bị ho do cảm lạnh thì thuốc kháng sinh thường không cần thiết, và cũng không làm giảm triệu chứng của bệnh.

Ho do cảm lạnh có thể kéo dài từ 3 đến 4 tuần và việc điều trị quan trọng nhất là bảo đảm đầy đủ nước, dinh dưỡng, nghỉ ngơi, sử dụng hạ sốt cho trẻ khi cần thiết.

Cảm lạnh là một trong những nguyên nhân phổ biến gây ho cho trẻ trong những ngày thay đổi thời tiết. Ảnh minh họa

2. Viêm tiểu phế quản

Tình trạng viêm tiểu phế quản là nguyên nhân gây ho ở trẻ dưới 12 tháng tuổi, thường do nhiễm virus.

Bệnh thường bắt đầu với các triệu chứng giống cảm lạnh (chảy mũi, ngạt mũi và ho). Nhưng sau 1 vài ngày, trẻ bắt đầu thấy khó thở hơn, thở nhanh hơn, thở khò khè, kèm theo ho và sốt.

Sau đó trẻ bắt đầu bú kém (thường bú ít hơn một nửa so với bình thường) và có thể lờ đờ, buồn ngủ.

Cách điều trị là chia nhỏ bữa ăn của trẻ, cho trẻ ăn thành nhiều bữa, hoặc có thể phải cho trẻ tới viện để được cho ăn qua sonde, đôi khi cần tới cả oxy cho trẻ thở.

Trẻ bị viêm tiểu phế quản thường bắt đầu nặng hơn vào ngày thứ 2 - 3 của bệnh, và có thể kéo dài tới 7 - 10 ngày. Tuy nhiên, ho có thể kéo dài từ 2 - 4 tuần.

Ho dễ dẫn đến viêm phổi

Khi thấy trẻ có dấu hiệu viêm tiểu phế quản như ho sốt, khó thở, thở nhanh, thở khò khè… thì nên đưa trẻ đến cơ sở y tế để thăm khám và điều trị.

3. Ho do hen suyễn

Là thuật ngữ được sử dụng để mô tả ho ở trẻ trên 12 tháng tuổi và thường khởi phát bởi nhiễm virus. Ho do hen phế quản tương tự như viêm tiểu phế quản và thường gọi là hen khi trẻ đáp ứng với khí dung ventolin, thuốc dùng để giãn phế quản.

Ho đơn thuần thì thường không phải là hen suyễn, nhưng cha mẹ nên nghĩ tới hen khi trẻ xuất hiện các triệu chứng khò khè, nặng ngực. Khi tình trạng trở nên xấu đi thì trẻ thở nhanh hơn, tăng công thở, co kéo cơ liên sườn hoặc cơ ức đòn chũm. Một số trẻ bị các triệu chứng của hen khi đang tập thể dục.

Trẻ bị ho do hen suyễn cần được điều trị với thuốc giãn phế quản và mỗi trẻ cần có một kế hoạch quản lý hen rõ ràng.

4. Ho do viêm thanh quản

Bệnh viêm thanh quản thường gây ra tiếng ho khan, thường ở trẻ dưới 5 tuổi và do nhiễm virus. Không giống như viêm tiểu phế quản và hen suyễn, viêm thanh quản không ảnh hưởng tới đường thở dưới.

Bệnh bắt đầu với các triệu chứng như cảm lạnh, sau đó gây phù nề thanh quản, và khí quản gây ra tiếng thở rít, ồn ào, ho ông ổng.

Bệnh thường nặng vào ban đêm, đạt đỉnh và ngày thứ 2 hoặc thứ 3 của bệnh, có thể kéo dài đến ngày thứ 4.

Cách điều trị là cho trẻ nghỉ ngơi, không bị kích thích, uống đủ nước. Các thuốc steroid đường uống đôi khi được sử dụng để làm giảm sưng nề thanh quản. Nếu trẻ khó thở, hoặc tình trạng diễn biến xâu hơn thì phải cho trẻ đến bệnh viện.

5. Ho gà

Là nguyên nhân gây ra ho ở trẻ em mọi lứa tuổi và do nhiễm vi khuẩn. Trẻ cũng bắt đầu với các triệu chứng giống như cảm lạnh thông thường. Sau một tuần, ho bắt đầu thành từng cơn, kèm theo nôn sau cơn ho.

Ở trẻ sơ sinh, đặc biệt là trẻ nhỏ dưới 6 tháng tuổi, cơn ho có thể khiến trẻ đỏ mặt rồi tái xanh, thậm chí là có các cơn ngừng thở, hoặc không thở được. Đây là nhóm đối tượng dễ bị mắc bệnh và có thể phải đến bệnh viện vì có nguy cơ dẫn tới các biến chứng nặng như viêm phổi, viêm não.

Ở trẻ lớn và người lớn có thể bị, nhưng cơn ho có thể nhẹ hơn, dai dẳng hơn và có thể làm cha mẹ không nghĩ đến ho gà. Thường thì các thành viên khác trong gia đình cũng có thể cùng bị ho. Cơn ho có thể kéo dài đến 3 tháng.

Điều trị bằng thuốc kháng sinh có thể làm giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh. Để phòng bệnh, tốt nhất cho trẻ và các thành viên khác trong gia đình tiêm phòng ho hà.

6. Viêm phổi

Là nguyên nhân gây ho ở trẻ em mọi lứa tuổi và là tình trạng phổi bị tổn thương do nhiễm virus hoặc vi khuẩn. Bệnh có biểu hiện sốt, ho, khó thở, thở nhanh.

Trẻ có thể được điều trị tại nhà bằng kháng sinh đường uống, hoặc có thể phải nhập viện dùng kháng sinh đường tĩnh mạch, và có thể thở oxy. Hầu hết trẻ sẽ cải thiện sau 2-3 ngày, và hồi phục trong 10 ngày.

Khi trẻ bị ho, tùy vào mức độ nặng và phức tạp của bệnh mà cần có sự chăm sóc và thăm khám lâm sàng thêm của các bác sĩ chuyên khoa.