Chuyên gia nói gì về phản ứng nặng sau tiêm vaccine mới ComBE Five sắp tiêm toàn quốc?

Yên tâm về tính an toàn của vaccine mới thay thế Quinvaxem

TS. Đặng Thị Thanh Huyền, Phó Trưởng Văn phòng Chương trình tiêm chủng Quốc gia cho biết, kế hoạch chuyển đổi vaccine ComBE Five (thay thế vaccine Quinvaxem đã hết nguồn cung) đã được Bộ Y tế chuẩn bị từ đầu năm 2018.

Tuy nhiên, theo TS Huyền, việc triển khai đã bị chậm hơn so với kế hoạch, do việc cung ứng vaccine.

“Về tính an toàn của vaccine, các bậc cha mẹ hãy yên tâm, từng lô vaccine khi nhập về Việt Nam đều phải kiểm định, chỉ khi đạt các tiêu chuẩn an toàn vaccine mới được cấp cho các địa phương để sử dụng” – TS Huyền nói.

Cũng theo TS Thanh Huyền, vaccine 5 trong 1 ComBe Five đã được cung ứng tới tất cả 63 tỉnh, thành phố để triển khai tiêm chủng cho trẻ em. Tại Hà Nội, dự kiến vaccine này sẽ được triển khai từ tháng 1/2019.

Trước khi triển khai trên quy mô toàn quốc, đã có 12 tỉnh triển khai tiêm vaccine ComBe Five gồm: Thái Bình, Nam Định, Hà Nam, Ninh Bình, Bắc Giang, Quảng Nam, Bình Định, Quảng Ngãi, Kon Tum, Bà Rịa Vũng Tàu, Kiên Giang, Long An với tổng số trẻ được tiêm là gần 70.000 trẻ.

Theo báo cáo của các địa phương, ngoài phản ứng thông thường như (sốt nhẹ, sưng đau nhẹ tại chỗ tiêm, các triệu chứng khác như khó chịu, quấy khóc...) ghi nhận một số trường hợp sốt cao, quấy khóc kéo dài ở Thái Bình, Nam Định, Hà Nam, Bình Định, Quảng Ngãi, Kon Tum với tỷ lệ khoảng 0,05% - 5,5%, các trường hợp này đều đã ổn định sau khi được cán bộ y tế theo dõi, điều trị.

“Vaccine được các bố mẹ tin tưởng và được triển khai an toàn tại các địa phương này” – TS Huyền khẳng định.

Dấu hiệu nguy hiểm, phản ứng nặng sau tiêm vaccine?

Vậy, vaccine mới này khác gì vaccine cũ? Trẻ tiêm vaccine mới này sẽ có những phản ứng như nào sau tiêm? TS Thanh Huyền cho biết, vaccine ComBe Five là vaccine phối hợp 5 trong 1 để phòng các bệnh bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B, viêm phổi, viêm màng não do vi khuẩn Hib cho trẻ em.

Về phản ứng sau tiêm vaccine ComBE Five cũng tương tự như các vaccine DPT-VGB-Hib có thành phần ho gà toàn tế bào và tương tự như vaccine cũ.

Sau tiêm chủng trẻ có thể có một số các phản ứng thông thường như sốt nhẹ (<38,5°C), đau hoặc sưng tấy nhẹ tại chỗ tiêm, quấy khóc… các phản ứng này sẽ tự khỏi trong vòng 1 ngày.

Một số phản ứng hiếm gặp như khóc dai dẳng, co giật, giảm trương lực cơ, giảm đáp ứng, phản vệ có thể xảy ra với tỉ lệ 20/1 triệu liều.

TS. Lê Kiến Ngãi (Bệnh viện Nhi Trung ương) cho biết, khi trẻ được tiêm chủng đảm bảo các quy định về an toàn tiêm chủng, tỷ lệ trẻ có phản ứng nặng sau tiêm chủng rất thấp.

Một số phản ứng nặng sau tiêm được mô tả như co giật, khó thở, tím tái hay sốc… Những trường hợp này thì trẻ được đưa trẻ các cơ sở y tế càng sớm càng tốt, để được xử lý thích hợp.

“Các phản ứng như sốt, sưng, đau tại vị trí tiêm là các phản ứng sau tiêm thường gặp đối với bất kỳ loại vaccine nào” – TS Ngãi khẳng định và cho biết, mức độ phản ứng tùy thuộc vào từng loại vaccine và từng cá thể được tiêm. Mức độ phản ứng không liên quan đến hiệu quả vaccine mà trẻ nhận được.

Điều quan trọng là người chăm sóc trẻ cần phải theo dõi và có các biện pháp xử trí các phản ứng sau tiêm đúng như tư vấn của các thầy thuốc chuyên môn, ví dụ sốt trên 38,5 độ thì dùng thuốc hạ sốt...

Người chăm sóc trẻ cần lưu ý, sao cho trẻ được đảm bảo thông thoáng đường thở, phòng tránh các nguy cơ trẻ bị sặc, hít phải các dịch tiết của đường tiêu hóa… trong khi vận chuyển trẻ đến cơ sở y tế.

TS. Lê Kiến Ngãi cũng cho biết, khoai tây, chanh… chưa được chứng minh có tác dụng giảm đau, giảm sưng tại vết tiêm như nhiều người lầm tưởng, thậm chí khi dùng các vật liệu này còn có nguy cơ gây các biến chứng nhiễm trùng cho trẻ. Người chăm sóc trẻ cần tuân theo các tư vấn theo dõi và xử trí các phản ứng sau tiêm của thầy thuốc tiêm chủng, trong đó có phản ứng đau và sưng để có cách chăm sóc trẻ an toàn.

Cách đây ít ngày, Bộ Y tế đã chính thức lên tiếng về vụ việc 2 trẻ tại Nam Định tử vong tại nhà sau khi tiêm vaccine ComBE Five từ 36- 48 tiếng. Sở Y tế Nam Định đã tiến hành điều tra, họp Hội đồng Tư vấn chuyên môn, kết luận 2 trẻ tử vong chưa rõ nguyên nhân, không liên quan đến phản ứng phản vệ nặng sau tiêm vaccine, không liên quan đến tiêm chủng.

Mới đây nhất, tại Bình Định - một trong số 12 tỉnh thử nghiệm tiêm vaccine ComBE Five, với tổng cộng 14.000 liều được chuyển về - đã có 30 trẻ nhập viện sau khi tiêm ComBE Five do sốt cao, trong đó có 5 trường hợp có biểu hiện khá nặng như: tím tái, khó thở. Các bé đều đã xuất viện, sức khỏe ổn định và không có biến chứng.