Ngay sau khi có thông tin vỡ đập thủy điện tại Lào khiến hơn 5 tỉ m3 nước đổ xuống hạ lưu, nhiều người lo ngại lượng nước khổng lồ sẽ đổ về sông Mê Kông và ảnh hưởng trực tiếp tới đồng bằng sông Cửu Long củaViệt Nam.
Trao đổi với Pháp Luật TP.HCM, TS Đào Trọng Tứ, chuyên gia mạng lưới sông ngòi, cho biết đập thủy điện Xepian-Xe Nam Noy tương đối đối lớn, cao 73m, dung tích hồ chứa hơn 1 tỉ m3. Dự án này đang trong quá trình tích nước để chuẩn bị hoàn thiện dự án thì xảy ra sự cố này.
Ông Tứ cũng chia sẻ thông tin theo phía Hàn Quốc thông báo cho phía Lào, nguyên nhân vỡ đập là do mưa to, nước lũ về quá lớn, tràn đập và khiến vỡ mang đập. Dự án này ở vị trí nằm cách Châu Đốc (An Giang, Việt Nam) khoảng 900 km, việc vỡ đập sẽ khiến nước tràn xuống vùng hạ lưu rất lớn, làm tăng lượng nước đổ về ĐBSCL.
Tuy nhiên, theo tính toán của Ủy hội sông Mê Kông chiều 24-7, hiện tại chưa rõ chính xác lượng nước xả ra thực tế của sự cố này là bao nhiêu mét khối. Nhưng theo tính toán thì với 500 triệu m3 nước xả ra từ sự cố đập thủy điện này, mực nước tại hệ thống sông Cửu Long ở nước ta có thể lên khoảng 4-5 cm so với mực nước hiện tại ở sông Hậu tại châu Đốc.
Như vậy, sự cố tại đập thủy điện tại Lào không ảnh hưởng nhiều tới lưu vực sông Cửu Long của Việt Nam. Tuy nhiên, hiện Ủy hội sông Mê Kông đang theo dõi và tính toán thêm các số liệu thực tế.
Sự cố vỡ đập thủy điện ở Lào làm ngập hàng trăm ngôi nhà. Ảnh: Internet
Theo một chuyên gia về khí tượng, sự cố >vỡ đập thủy điện tại Lào không ảnh hưởng nhiều song đáng quan tâm là đợt lũ sắp xảy ra tại đồng bằng sông Cửu Long vào cuối tháng 7 mà Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia đã công bố.
Cùng ngày ông Hoàng Văn Thắng, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT, cho biết Việt Nam đã trao đổi với nước bạn Lào sau sự cố xảy ra. Theo đó, thông tin sơ bộ dự án thủy điện XePian XeNamnoy có dung tích 1,034 tỉ m3, đang thi công và bước vào giai đoạn tích nước. Như vậy, lượng nước từ hồ thủy điện đổ ra chưa đạt mức tối đa. Nên theo tính toán bước đầu của các cơ quan chức năng, mực nước tại hệ thống sông Cửu Long ở nước ta có thể lên khoảng 4-5 cm so với mực nước hiện tại ở sông Hậu tại Châu Đốc
“Tuy nhiên, hiện nay cơ quan chức năng Việt Nam đang theo dõi sát và tiếp tục đánh giá tác động sự cố trên. Bên cạnh đó, nếu các bạn Lào cần hỗ trợ thì Việt Nam luôn sẵn sàng…” - ông Thắng nhấn mạnh.
Dự án thủy điện XePian XeNamnoy là công trình trọng điểm về phát triển thủy điện của vùng Nam Lào. Công trình thủy điện XePian XeNamnoy nằm trên sông Xenamnoy thuộc hai tỉnh Champask và Attapeu – Lào.
Dự án nằm trên sông Xe Kong dài 480 km bắt nguồn từ sườn phía đông dãy Trường Sơn tại tỉnh Thừa Thiên-Huế chảy qua Nam Lào sang Campuchia rồi nhập vào sông Mê Kông.
Đoạn sông trong vùng xây dựng đập có địa hình dốc, cao trình chênh nhau 800 m. Các công trình đầu mối gồm đập tràn chuyển dòng và hai đập ngăn sông: đập đất đá hỗn hợp Xe Pian cao 49 m và đập đá lõi đất Xe Namnoy cao 78 m. Nhà máy thủy điện gồm 3 tuabin Pelton có công suất 3×124 MW, sản lượng điện 1927 GWh/năm.
Công trình khởi công xây dựng từ tháng 2-2013. Hoàn thành công trình từ tháng 3-2018. Hồ bắt đầu tích nước từ tháng 1-2018, với lưu lượng đến hồ trong mùa khô khoảng 10-15 m3/giây, do vậy dung tích hồ hiện nay chỉ khoảng 500 triệu m3.