Theo bác sĩ Trần văn Phúc, công tác tại bệnh viện Saint Paul, Hà Nội, tư thế nằm ảnh hưởng rất lớn đến tốc độ hồi phục và tình trạng bệnh của bệnh nhân >COVID-19.

Bác sĩ nhận định, khi bệnh nhân nằm sấp, chỉ số SpO2 nhanh chóng lên tới 83% nên bệnh nhân cảm thấy dễ chịu. Nhiều trường hợp khi vắng mặt bác sĩ người bệnh tự động chuyển sang nằm ngửa. Hậu quả, SpO2 tụt xuống 21% và bệnh nhân mất ý thức.

Ngay lập tức bác sĩ lật sấp bệnh nhân xuống, bóp bóng qua mask, bóp nửa bỏng với tần số nhanh để không tăng áp lực phổi. Thật kì diệu, sau 10 phút cấp cứu SpO2 lên 73% và bệnh nhân tỉnh trở lại, làm theo lệnh cử động chân và tự bấm được điện thoại.

Lý giải về độ tối ưu của tư thế nằm này, bác sĩ nhấn mạnh, giai đoạn toàn phát thường từ 7-11 ngày, tổn thương tổ chức kẽ nhu mô 1/3 ngoại vi phổi, chủ yếu là hình kính mờ hoặc nặng hơn là hình lát đá hoa cương trên Xquang và CT, trên lâm sàng gọi là tổn thương phổi mềm. Bắt đầu từ giai đoạn này có thể xuất hiện thiếu oxy thầm lặng mà người bệnh không biết, tức là SpO2 giảm; việc nằm sấp sẽ giúp cải thiện rất nhiều.

Giai đoạn muộn thường là sau 11 ngày, sẽ có bệnh nhân bị suy hô hấp nặng, trên Xquang và CT thấy hình đông đặc nhu mô phổi, lâm sàng gọi là tổn thương phổi cứng; khi đó nằm sấp mang lại nhiều hiệu quả tích cực.

Tuy nhiên, theo bác sĩ, không phải bệnh nhân nào cũng có thể nằm sấp. Cụ thể, đối với người quá béo, bụng to, nếu nằm sấp, bụng bị ép chặt, nó đẩy cơ hoành lên không thể di chuyển được, như thế lại tăng nguy cơ suy hô hấp. Lúc này, các tư thế bổ sung, như nằm nghiêng bên phải, nghiêng bên trái, thậm chí nửa nằm nửa ngồi; đều là những tư thế tốt hơn nằm ngửa.

Nằm nghiêng trái sẽ tốt hơn nghiêng phải, bởi khi đó dạ dày xuống thấp hơn so với thực quản, không khi sẽ không vào trong dạ dày, cũng tránh bị trào ngược dịch và thức ăn từ dạ dày lên thực quản.

Chính vì vậy, lời khuyên của bác sĩ là bệnh nhân nên thay đổi các tư thế, ưu tiên nằm sấp nhiều hơn, sau đó nghiêng trái, tiếp theo nghiêng phải, cuối cùng là nửa nằm nửa ngồi thay vì tư thế nằm ngửa. Ngoài ra, bác sĩ Phúc cũng nhấn mạnh khuyến cáo về tư thế nằm đối với người nhiễm COVID-19 nên nghe từ bác sĩ lâm sàng, các chuyên gia, cùng với phác đồ hướng dẫn điều trị được các cơ quan có chức năng ban hành.