Trong buổi tập huấn cho các nhân viên y tế về “Tăng cường biện pháp phòng, kiểm soát lây nhiễm Covid-19 trong cơ sở khám chữa bệnh”, Phó giáo sư, tiến sĩ Đỗ Duy Cường, Giám đốc Trung tâm Nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai đã có nhiều chia sẽ về Covid-19 và những dấu hiệu thường thấy ở bệnh. 

Những dấu hiệu của bệnh

Phó giáo sư Cường giải thích virus tấn công trực tiếp tế bào phổi và niêm mạc vào máu, tới các cơ quan, nội mạc mao mạch. Trong máu, virus tấn công trực tiếp tế bào lympho và  hầu hết cơ quan trong cơ thể. Do đó, ngoài biểu hiện ho, sốt, bệnh nhân còn gặp phải triệu chứng đau cơ, mệt mỏi, tiêu chảy.

Theo số liệu từ Cục Y tế Dự phòng đánh giá trên 240 bệnh nhân mắc Covid-19 trong đợt dịch mới bùng phát, 71,31% không có triệu chứng. Số còn lại gặp các triệu chứng như sốt (28,31%), ho (21,02%), mệt mỏi, đau người (12,22%), rát họng (9,66%), khó thở/tức ngực (5,68%) và sổ mũi (1,7%). Phân tích số liệu này, Phó giáo sư Cường đánh giá rằng các triệu chứng điển hình bệnh nhân Covid-19 ở Việt Nam thường gặp là sốt, ho, khó thở, mất khả năng ngửi.

Triệu chứng thay đổi nhanh

Đối với các bệnh nhân nhẹ sẽ có triệu chứng nhẹ, sốt chiếm đa số với 80-90%. Các biểu hiện lâm sàng khác là ho khan (60-80%), khó thở (50-80%), mệt mỏi (30-40%), ỉa chảy (20-40%), đau đầu (25%), đau họng, đau cơ, chảy nước mũi (7%) và mất khứu giác, vị giác…

Đối với các bệnh nhân nặng sẽ gặp phải tình trạng suy hô hấp, có thể kèm theo triệu chứng cơ quan khác. Nếu nguy kịch sẽ phải thở máy xâm nhập, lọc máu, can thiệp ECMO.

Đáng chú ý, tổn thương phổi của bệnh nhân Covid-19 khó tiên đoán, xác định vì rất đa dạng, thường ở hai bên phổi, lan tỏa ngoại biên với những kính mờ, khối đông đặc, dễ nhầm với tổn thương do vi khuẩn gây ra. Phó giáo sư Cường còn cho biết tùy theo lãnh thổ và độ tuổi mà các triệu chứng có thể thay đổi rất nhanh, trở nặng từ tuần thứ 2 trở đi, tỷ lệ tử vong từ 2-25%. Thời gian tử vong thường xảy ra sau 2-8 tuần mắc bệnh.

Ngoài ra, các các triệu chứng lâm sàng khác về tiêu hóa (mất khứu giác, bụng chướng, đau bụng, tiêu chảy…), thần kinh (nhồi máu não, viêm não, liệt), suy gan, tổn thương thận, tổn thương da, chi khác… cũng rất thường gặp. Đây còn là cơ sở để chúng ta phát hiện bệnh.

Theo Bác sĩ Trương Hữu Khanh, Trưởng khoa Nhiễm – Thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng I (TP.HCM), trước tình hình dịch Covid-19 phức tạp, cần lưu ý 7 điều sau về diễn tiến bệnh trong thời gian này: 

1.Thời gian ủ bệnh trung bình hiện nay đã ngắn hơn: Lúc trước 5-6 ngày thì mới trở thành người phát tán virus ra môi trường, bây giờ có thể chỉ cần 2-3 ngày. Vì vậy, lực lượng y tế cần truy vết nhanh, năng lực xét nghiệm phải được nâng cao và thực hiện nhanh chóng, người dân phải thực hiện giải pháp "5K" như khuyến cáo, khai báo thật và nhanh. 

2. Người mắc bệnh sẽ phát tán virus với đậm độ cao hơn và lâu hơn: Virus biến chủng mới sẽ nhân lên nhanh hơn trong hầu họng và chỉ cần nói chuyện thông thường cũng phát tán virus ra môi trường. Biện pháp cần thực hiện là đeo khẩu trang, giữ khoảng cách, cách ly sớm và sớm truy vết để cách ly đủ người có mầm bệnh.

3. Virus tồn tại trong môi trường lâu hơn: Biện pháp là thường xuyên rửa tay, nhiệt độ từ 27 trở lên, cửa sổ thông thoáng.

4. Nhiều người mắc bệnh không triệu chứng hơn: Trong đợt này, nếu nhìn bằng mắt thường sẽ không biết ai mắc bệnh, vì vậy cần đeo khẩu trang, giữ khoảng cách, chú ý yếu tố dịch tễ.

6. Tỷ lệ người mắc virus này sẽ nhiều hơn virus cũ: Tất yếu không tránh được.

7. Thường là ít bệnh nhân nặng hơn nhưng sẽ tấn công nhanh hơn tới đối tượng nguy cơ: Cần bảo vệ đối tượng nguy cơ, không để lây lan trong bệnh viện.