Bác sĩ Nguyễn Thị Phương Thảo, Khoa Tai Mũi Họng, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cho biết, nam bệnh nhân N.H.N. (24 tuổi, Hà Nội) được phát hiện mắc Hội chứng Cushing khi vào viện để phẫu thuật cuốn mũi dưới. Các bác sĩ buộc phải trì hoãn phẫu thuật để bệnh nhân điều trị.
Theo thông tin từ Dân Trí, chàng trai 24 tuổi cho biết bị chứng ngạt mũi kinh niên. Khoảng 10 năm nay, bệnh nhân bị tình trạng ngạt mũi trầm trọng, luôn phải thở bằng miệng. Vì thế, trong túi N. lúc nào cũng có sẵn các loại thuốc >xịt mũi chữa ngạt.
"Mình nghĩ xịt mũi là bình thường, không gây hại gì nên cứ thấy khó chịu là dùng, và dùng kéo dài 10 năm nay", N. cho biết.
BS Thảo cho biết, khi bệnh nhân đến khám với triệu chứng ngạt mũi, các bác sĩ đã cho nhập viện để chuẩn bị cho phẫu thuật chỉnh hình cuốn mũi dưới.
Tuy nhiên, ngoài các triệu chứng về mũi xoang, khi thăm khám, các bác sĩ khoa Tai Mũi Họng phát hiện bệnh nhân có những biểu hiện rất kín đáo của bệnh lý nội tiết giống Hội chứng Cushing như rậm lông, mặt tròn đỏ, da mỏng, nhiều vết rạn da, yếu và giảm khối lượng cơ gốc chi…
Sau khi hoãn phẫu thuật, bệnh nhân được chuyển khám chuyên khoa Nội tiết. Qua khai thác tiền sử, các bác sĩ phát hiện bệnh nhân này có một giai đoạn hơn 5 năm liên tục mỗi ngày đều tự ý sử dụng> thuốc xịt mũi chống ngạt mũi có hoạt chất chống viêm dexamethasone.
Kết quả xét nghiệm cho thấy nồng độ Cortisol máu của bệnh nhân lúc 8h sáng ở mức rất thấp, (1,5nmol/L, chỉ số bình thường 166-507nmol/L). Bệnh nhân sau đó được hoãn phẫu thuật để điều trị bệnh lý nội tiết suy thượng thận thứ phát.
BS chuyên khoa nội tiết Lưu Thúy Quỳnh cho biết, suy thượng thận thứ phát do thuốc là tình trạng giảm tiết cortisol của tuyến thượng thận do sự ức chế từ nồng độ Corticoid cao quá mức cho phép trong máu trong một thời gian dài.
"Việc sử dụng tràn lan các sản phẩm thuốc chứa corticoid như thuốc tân dược, thuốc hít, thuốc xịt và đặc biệt là các thuốc trộn, thuốc gia truyền không rõ nguồn gốc… là nguyên nhân hàng đầu gây nên tình trạng này", BS Quỳnh cho biết.
Đây không phải là trường hợp đầu tiên mắc tình trạng trên khi sử dụng thuốc xịt mũi, theo VietNamNet, 1 bệnh nhi 10 tuổi, quê Bắc Giang khám tại Bệnh viện Bãi Cháy do bị viêm mũi, ngạt mũi, dùng thuốc xịt tai mũi họng lâu ngày không đỡ.
Bé đến khám trong tình trạng có gương mặt cushing (tròn, đỏ, sưng húp), chân tay rậm lông. Xét nghiệm cận lâm sàng cho thấy chỉ số cortisol thấp (3,43 nmol/l).
Các bác sĩ chẩn đoán trẻ bị suy tuyến thượng thận do dùng thuốc có corticoid, viêm mũi xoang cấp. Trẻ được điều trị bù canxi, sử dụng thuốc hydrocotisol.
Corticoid được sử dụng đúng chỉ định, liều lượng vừa phải trong một thời gian nhất định có thể điều trị hiệu quả một số bệnh lý nguy hiểm như hen phế quản, sốc phản vệ, lupus ban đỏ hệ thống, viêm khớp dạng thấp... và không gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới cơ thể.
Tuy nhiên, dùng corticoid liều cao và kéo dài dẫn đến nguy cơ suy tuyến thượng thận, làm trẻ chậm phát triển do tuyến này quen với tình trạng có thuốc trong cơ thể sẽ ngưng hoạt động, không còn duy trì chức năng nội tiết.
Người bị tổn thương tuyến thượng thận cấp với các triệu chứng điển hình như hội chứng cushing (tăng cân, mặt tròn, béo trung tâm, tích tụ mỡ ở vùng cổ, sau gáy…), rậm lông, da mỏng, rạn da, suy giảm chức năng miễn dịch gây nhiễm trùng cơ hội, tăng đường huyết, rối loạn điện giải, rối loạn tâm thần, chậm phát triển chiều cao, loãng xương…
Triệu chứng nặng có thể xuất hiện bất thường như: đau bụng, nôn và tiêu chảy nhiều gây mất nước nặng, xuất huyết tiêu hóa, tụt huyết áp, có khi không đo được, lơ mơ, có thể hôn mê.