Các chuyên gia của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đang theo dõi biến chủng phụ mới của Omicron là BA.2.75. Đây là biến chủng còn được biết đến với cái tên “Omicron tàng hình” hay "Centaurus". Nó được chú ý sau khi gây hàng loạt ca mắc mới ở Ấn Độ, cạnh tranh với BA.5 đang càn quét toàn cầu.

Biến thể BA.2.75 xuất hiện ở nhiều nước

BA.2.75 được phát hiện lần đầu tiên ở Ấn Độ và các nhà nghiên cứu gọi đây là một biến thể "thế hệ thứ hai" do có nguồn gốc phát triển từ dòng phụ BA.2 thuộc biến thể Omicron của virus SARS-CoV-2 gây bệnh Covid-19.

Các nhà khoa học cho biết, biến thể mới BA.2.75 có thể lây lan mạnh và "né" được hàng rào miễn dịch đã hình thành trước đó, bao gồm cả khả năng lẩn tránh kháng thể tạo ra từ các lần tiêm vaccine hay lần mắc Covid-19 trước đó. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu hiện vẫn chưa thể xác định được liệu nó có khả năng gây nên bệnh tình nghiêm trọng hơn các biến thể khác như BA.5 hay không.

Biến thể BA.2.75 xuất hiện, cạnh trạnh với BA.5 càn quét toàn cầu (Ảnh minh họa)

Ông Matthew Binnicker, Giám đốc virus học lâm sàng tại Mayo Clinic ở Rochester, bang Minnesota, Mỹ cho rằng vẫn còn quá sớm để có thể đưa ra kết luận. Tuy nhiên, có vẻ như, Ấn Độ đang chứng kiến tốc độ lây truyền mạnh theo cấp số nhân với BA.2.75. So với biến thể BA.5, loại chủng mới này hiện vẫn chưa được xác định rõ về tính nghiêm trọng của nó tới đâu.

"Biến thể BA.2.75 đã được phát hiện ở nhiều nơi trên thế giới và nhận thấy tín hiệu lây lan mạnh", bà Shishi Luo, người đứng đầu bộ phận truyền nhiễm của Helix, một công ty chuyên cung cấp thông tin giải trình tự virus của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh của Mỹ cho biết.

Trong khi đó, ông Lipi Thukral, nhà khoa học tại Hội đồng Nghiên cứu Khoa học và Công nghiệp, Viện Nghiên cứu Di truyền và Sinh học Tích hợp ở New Delhi nhận định, biến thể mới này đã được phát hiện ở khoảng 10 quốc gia, bao gồm Australia, Đức, Vương quốc Anh và Canada. Hai trường hợp mới khác vừa phát hiện mắc biến thể mới BA.2.75 được xác định ở Bờ Tây, Mỹ và công ty Helix cũng xác định trường hợp thứ ba ở Mỹ vào tuần trước.

Khả năng lẩn tránh miễn dịch

Mối quan tâm của các chuyên gia là số lượng lớn các đột biến nằm trong khu vực liên quan đến protein đột biến và có thể giúp virus xâm nhập các tế bào hiệu quả hơn.

Một mối quan tâm khác là các chỉnh sửa gen có thể khiến virus dễ dàng vượt qua các kháng thể mà cơ thể từng có - cụ thể là các protein bảo vệ do cơ thể tạo ra sau khi tiêm vaccine hoặc nhiễm trùng từ biến thể trước. Nhiều đột biến và sự lây lan rộng về mặt địa lý của BA.2.75 khiến biến thể này "cần phải được theo dõi".

Tuy nhiên, các chuyên gia nói rằng vaccine và mũi tiêm tăng cường vẫn sẽ là cách bảo vệ tốt nhất trước nguy cơ bệnh Covid-19 phát nặng.

"Một số người nói rằng, tiêm phòng vaccine hay tiêm mũi tăng cường không ngăn ngừa được nguy cơ mắc bệnh. Tuy nhiên, những gì chúng ta chứng kiến là tỷ lệ người nhập viện và tử vong do Covid-19 đã giảm đáng kể. Khi càng nhiều người tiêm vaccine, tiêm mũi tăng cường hay nhiễm bệnh tự nhiên hơn thì sẽ tăng mức độ miễn dịch trên phạm vi rộng trên khắp thế giới", ông Matthew Binnickern nói.

Theo các chuyên gia y tế, sẽ phải mất vài tuần mới có thể đánh giá BA.2.75 có thể ảnh hưởng đến quỹ đạo của đại dịch Covid-19 hay không.

Trong khi đó, Tiến sĩ Gagandeep Kang, chuyên gia nghiên cứu virus tại Trường Cao đẳng Y tế Cơ đốc giáo Ấn Độ ở Vellore bày tỏ lo lắng về dòng phụ thế hệ thứ hai của biến thể Omicron cũng như quá trình theo dõi và truy dấu virus và mối quan tâm đến thông tin về tình trạng người mắc biến thể mới. Quá trình truy dấu và giám sát không phải là chiến lược mới. Trong suốt đại dịch, quá trình này đã liên tục được thực hiện.

Bà Shishi Luo cũng cho rằng >biến thể BA.2.75 là một lời nhắc nhở tới cộng đồng rằng Covid-19 vẫn tiếp tục phát triển và đang lan rộng.

"Chúng ta muốn trở lại cuộc sống trước đại dịch nhưng vẫn phải rất thận trọng. Chúng ta phải chấp nhận rằng chúng ta đang sống ở mức độ rủi ro cao hơn trước kia", bà Luo nói thêm.

Thế giới đã phát hiện và đặt tên cho biến thể BA.2.75 dựa vào các cuộc điều tra về biến thể BA.2 của các nhà khoa học tại các bang Maharashtra, Karnataka, vùng Jammu và Kashmir của Ấn Độ.

Mặc dù, còn quá sớm để nói liệu BA.2.75 có thực sự thay thế các biến thể phụ khác hay không nhưng thực tế là các ca mắc biến thể này đang lây lan rất nhanh ở Ấn Độ.