Sưng đau họng hay viêm họng cấp là bệnh lý thường gặp vào thời điểm giao mùa, khi không khí bị ô nhiễm bởi khói bụi, vi khuẩn.
Bệnh nhân L.V.M. (37 tuổi, ngụ tại Long An) đến Khoa Tai mũi họng, Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM (BV ĐHYD TP HCM) khám vì bị đau khi nuốt, nuốt khó. Qua thăm khám, bác sĩ chẩn đoán anh bị viêm họng cấp.
Trước đó anh M có triệu chứng >đau họng và đã tự ý dùng thuốc kháng sinh. Sau đó bệnh không thuyên giảm, tái phát nhiều lần, anh M đau và khó chịu nhiều hơn mới tới bệnh viện khám.
Anh M được bác sĩ kê cho một số loại thuốc theo đúng chỉ định, kết hợp các biện pháp đơn giản giúp giảm bớt triệu chứng. Sau 2 tuần điều trị, anh M hết sưng đau họng.
Ngoài ra, bệnh nhân cũng được tư vấn chế độ ăn uống, sinh hoạt phù hợp để tránh tái phát viêm họng.
ThS.BS Văn Thị Hải Hà, Khoa Tai mũi họng, BV ĐHYD TP HCM, cho biết trường hợp của bệnh nhân M không phải là hiếm gặp. Viêm họng cấp là bệnh đường hô hấp trên phổ biến trong cộng đồng. Đặc biệt, viêm họng cấp có xu hướng gia tăng khi môi trường ngày càng trở nên ô nhiễm bởi khói bụi, vi khuẩn…
Trên thực tế, triệu chứng viêm họng cấp thường tự khỏi nếu sức đề kháng của cơ thể tốt. Ngược lại nếu cơ thể yếu, sức đề kháng giảm, người bệnh có thể bị bội nhiễm các vi khuẩn.
Bác sĩ Hà đang khám cho bệnh nhân.
Thời điểm giao mùa là điều kiện thuận lợi khiến virus và vi khuẩn phát triển mạnh, dễ xâm nhập, đặc biệt ở người có cơ địa suy giảm miễn dịch (người mắc HIV, người đang hóa trị), người lớn tuổi (trên 65 tuổi), trẻ em (dưới 2 tuổi), người có bệnh mạn tính, béo phì…
Người bệnh viêm họng cấp thường có cảm giác đau khi nuốt, nuốt khó, cổ họng sưng, đau rát, đau nhói, có cảm giác vướng họng, nghẹn họng. Nguyên nhân viêm họng cấp thường do nhiễm virus (chiếm 70%), liên cầu khuẩn nhóm A (Streptococcus), dị ứng, hút thuốc lá hoặc tiếp xúc với khói thuốc lá. Bệnh nếu không được điều trị hiệu quả sẽ chuyển sang viêm họng mạn.
Đối với các trường hợp viêm họng mạn, nguyên nhân thường bắt nguồn từ dị ứng, thay đổi thời tiết, bệnh lý ở những vùng lân cận như trào ngược dạ dày thực quản, viêm đường hô hấp dưới, viêm xoang, bệnh lý hệ thống... Ngoài ra, viêm họng còn có thể hình thành từ việc vệ sinh răng miệng kém.
Bác sĩ Hà cho biết họng là cửa ngõ vào của đường ăn, đường thở và có mối liên hệ mật thiết với mũi - tai nên tác nhân gây viêm mũi cũng có thể gây ảnh hưởng lên họng và ngược lại.
Bác sĩ Hà cho hay để điều trị viêm họng do virus, người bệnh có thể sử dụng một số loại thuốc giúp giảm triệu chứng sốt và đau họng.
"Người bệnh không nên tự ý dùng kháng sinh không theo chỉ định của bác sĩ. Đây là sai lầm phổ biến có thể dẫn đến tái phát bệnh, kháng kháng sinh, gây ra các biến chứng khác như viêm họng mạn, viêm đường hô hấp dưới, áp xe quanh amidan, áp xe họng, nhiễm trùng huyết,…", bác sĩ Hà nói.
Người bệnh có thể kết hợp các cách đơn giản để giảm bớt triệu chứng sưng đau họng như súc họng bằng nước muối sinh lý, giữ ấm cơ thể, uống nước ấm, chườm ấm cổ họng, ngậm thuốc trị đau họng. Người bệnh nên ăn thực phẩm mềm, trái cây, tránh đồ ăn để lạnh, rửa tay chân và súc miệng thường xuyên.
Bác sĩ Hà khuyến cáo thêm tất cả biến chứng do sưng đau họng gây ra đều ảnh hưởng nhiều đến >sức khỏe. Thậm chí bệnh có thể tiên lượng xấu đối với trẻ sơ sinh và trẻ dưới 5 tuổi khi gặp phải các trường hợp áp xe cổ hoặc viêm đường hô hấp dưới nặng, viêm phổi. Người bệnh không nên chủ quan, khi có các triệu chứng cần đến viện để được thăm khám sớm.