Đột quỵ ngày càng gia tăng

Theo Bộ Y tế, hàng năm Việt Nam có khoảng 200.000 ca bệnh >đột quỵ. Đột quỵ não là căn nguyên gây tử vong, tàn phế hàng đầu nhưng chỉ rất ít trường hợp đột quỵ ở Việt Nam đến bệnh viện trong 6 giờ đầu - thời gian vàng để cứu sống người bệnh. Theo Hội đột quỵ thế giới 2022, mỗi năm thế giới có hơn 12,2 triệu ca đột quỵ não mới, trong đó hơn 16% xảy ra ở người trẻ 15-49 tuổi. Về con số tử vong, mỗi năm có tới 6,5 triệu ca với hơn 6% trong số đó là người người trẻ.

Kết quả bước đầu cho thấy, độ tuổi trung bình người dân Việt Nam hiện nay bị đột quỵ khoảng 65 tuổi; độ tuổi dưới 45 chiếm 7,2%. Điều đáng lưu ý là tỷ lệ nam gặp đột quỵ nhiều hơn nữ, gấp 1,5 lần so với nữ (ở nước ngoài là nữ bị đột quỵ nhiều hơn nam). Cũng theo Báo Người Lao Động, số liệu thống kê cho thấy mỗi ngày, TP HCM có khoảng 300 bệnh nhân đột quỵ, số người trẻ mắc bệnh tăng nhanh. 

Đột quỵ (tai biến mạch máu não) là tình trạng não bộ bị tổn thương nghiêm trọng, xảy ra khi dòng máu cung cấp cho não bị gián đoạn hoặc có một mạch máu trong não bị vỡ.

Khi đó, lượng ôxy và >dinh dưỡng nuôi các tế bào não bị giảm đáng kể. Trong vòng vài phút, các tế bào não bắt đầu chết dần và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm đến tính mạng người bệnh.

Thời gian kéo dài càng lâu, số lượng tế bào não chết càng nhiều sẽ ảnh hưởng lớn tới khả năng vận động và tư duy của cơ thể, thậm chí gây tử vong.

Hầu hết những người sống sót sau cơn đột quỵ đều có >sức khỏe suy yếu hoặc mắc các di chứng như: tê liệt hoặc cử động yếu một phần cơ thể, mất ngôn ngữ, rối loạn cảm xúc, thị giác suy giảm...

Tầm quan trọng của tai trong cơ thể

Theo Báo Sức khỏe và >đời sống, tai người gồm có tai ngoài (gồm vành tai, ống tai ngoài, màng nhĩ), tai giữa (thùng màng nhĩ) và tai trong có cấu tạo phức tạp. Ở người, tai giữa có 3 xương nhỏ là xương búa, xương đe, và xương bàn đạp, khớp với nhau và rung động như một khối, ba xương nhỏ này khi rung động cũng có tác dụng đòn bẩy giúp tăng lực lên nhiều lần.

Màng nhĩ hứng âm thanh trên diện tích lớn và truyền rung động xuống mặt đế xương bàn đạp có diện tích nhỏ hơn (tỷ lệ là 20/1).

Sóng âm được truyền từ môi trường không khí đến môi trường nước (ngoại dịch và nội dịch) của tai trong bị mất đi rất nhiều năng lượng. Nhưng nhờ có hệ màng nhĩ, khối xương con tác động như một máy biến thế, tăng lực lên rất nhiều lần nên vẫn bù trừ được phần giảm sút, và tai chúng ta vẫn nghe được đúng cường độ bên ngoài. Để cảm nhận được vô vàn thông tin của âm thanh, đó là nhờ bộ phận tai trong có khoảng 17.000 tế bào giác quan và 25.000 sợi thần kinh để chuyển về não.

Ngoài việc nghe, tai còn có chức năng giữ thăng bằng cho cơ thể, định hướng trong không gian. Giữ trọng trách này là tai trong, do cơ quan tiền đình và các ống bán khuyên đảm nhiệm. Nếu chức năng này bị rối loạn bệnh nhân sẽ thấy nhà cửa, cây cối... như chao đảo, nghiêng ngả, đất dưới chân như bồng bềnh, sợ ngã không dám đi.

Nguy cơ mất thính giác đột ngột gây nguy cơ đột quỵ cao

Theo Tạp chí điện tử Nông thôn Việt, nguy cơ tai biến mạch máu não ở bệnh nhân mất thính giác đột ngột sẽ cao gấp 6 lần so với người khỏe mạnh.

Mặc dù động mạch mê cung trong tai rất nhỏ nhưng lại rất quan trọng, có thể dùng như một dấu hiệu cảnh báo sớm của đột quỵ. Khi lượng máu cung cấp cho động mạch mê cung không đủ và xuất hiện các triệu chứng như mất thính giác đột ngột, chứng tỏ có vấn đề với mạch máu não, nguy cơ tai biến mạch máu não cũng tăng lên. Ngoài ra, thiếu máu cục bộ trong động mạch mê cung cũng có thể là do tổn thương xơ vữa động mạch ở các lỗ mở của các nhánh của động mạch tiểu não trước dưới hoặc động mạch nền.

Vì vậy, một khi các triệu chứng như ù tai, mất thính giác đột ngột xảy ra thì cần tầm soát các bệnh lý mạch máu não để ngăn ngừa tai biến mạch máu não càng sớm càng tốt.

Nguyên nhân và triệu chứng của bệnh mất thính giác đột ngột là gì?

Tinh thần căng thẳng, áp lực cao, tính tình thất thường, sinh hoạt thất thường, rối loạn giấc ngủ… có thể là nguyên nhân chính dẫn đến bệnh mất thính giác đột ngột. Những nguyên nhân này rất phổ biến ở người trẻ tuổi hiện nay.

Ngoài hiện tượng ù tai, mất thính giác đột ngột còn có các triệu chứng lâm sàng phổ biến như nghe kém đột ngột, chóng mặt.

Cách bảo vệ cơ thể tránh mất thính giác

Cũng theo Báo Sức khỏe và đời sống, >suy giảm thính giác là một vấn đề khá thường gặp ở người cao tuổi, tuy nhiên cũng có nhiều người trẻ mắc phải căn bệnh này. Suy giảm thính giác không gây nguy hiểm nhưng nó ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng sống của người bệnh. Có một số phương pháp hiệu quả có thể ngăn ngừa căn bệnh này từ khi còn trẻ.

Tránh nhiều tiếng ồn

Sự tiếp xúc thường xuyên với tiếng ồn có độ lớn trên 80 decibel có thể làm suy giảm thính lực.

Âm thanh từ xe máy, loa nghe nhạc, dụng cụ điện như cưa và máy khoan, tai nghe,... đều đủ lớn để gây suy giảm thính giác.

Các âm thanh ở cường độ cao của tiếng ồn gây ra những sóng nhiễu không cần thiết và đi vào tai, nó làm xáo trộn chất lỏng hỗ trợ truyền âm giữa tai và não. Sự xáo trộn này sẽ phá hủy các tế bào truyền tín hiệu nhỏ trong tai làm ảnh hưởng đến việc truyền âm đến não từ đó làm giảm thính giác.

Sử dụng thiết bị bảo vệ thính giác

Nếu bạn phải tiếp xúc với âm thanh lớn trong hơn vài phút, hãy nghĩ đến việc đeo thiết bị bảo vệ thính giác, chẳng hạn như:

Nút tai

Thường được làm bằng bọt hoặc cao su, chúng đi trong ống tai của bạn và có thể giảm tiếng ồn từ 15 - 30 decibel.

Bịt tai

Chúng vừa khít hoàn toàn với tai của bạn và giảm âm thanh khoảng 15 - 30 decibel. Chúng phải vừa khít với cả hai tai để chặn âm thanh.

Bỏ thuốc lá có thể ngừa suy giảm thính giác

Hút thuốc lá có thể làm tăng nguy cơ nghe kém, lãng tai lên đến 70%. Còn phơi nhiễm liên tục với khói thuốc lá có thể làm tăng nguy cơ đến 1/3 suy giảm thính giác. Nguyên nhân là vì các hóa chất được tìm thấy trong khói thuốc lá - bao gồm formaldehyde, arsenic và hydrogen cyanide.

Những hoá chất này có khả năng gây tổn thương tai giữa và các tế bào lông ở tai trong (bộ phận chịu trách nhiệm truyền thông tin âm thanh đến não). Vì vậy, nếu bạn không muốn bị giảm thính giác, hãy bỏ thuốc lá và tránh hít phải khói thuốc.

Lấy ráy tai đúng cách

Một số người thường sử dụng tăm bông để lấy ráy tai. Nhưng chính việc này đẩy ráy tai của bạn vào sâu hơn có thể khiến cho bạn nghe kém đi. Cách tốt nhất để lấy được ráy tai là hãy nhờ đến sự trợ giúp của những người có chuyên môn. Như vậy sẽ an toàn hơn đối với đôi tai của bạn.

Không lạm dụng thuốc

Việc lạm dụng một số loại thuốc hiện nay có khả năng gây giảm thính lực và tiềm ẩn một số tác dụng phụ. Khoảng 200 loại thuốc có thể làm hỏng thính giác, bao gồm một số loại thuốc kháng sinh và thuốc chống ung thư.

Ngay cả thuốc giảm đau, kháng viêm như aspirin liều cao cũng có thể gây hại cho tai của bạn. Nếu bạn phải dùng một loại thuốc có thể gây hại cho tai, hãy đảm bảo bác sĩ kiểm tra thính giác và sự cân bằng của bạn trước và trong khi điều trị.

Kiểm tra thính giác thường xuyên

Hẹn khám thính lực nếu bạn:

Có người thân bị khiếm thính

Gặp khó khăn khi nghe các cuộc trò chuyện

Xung quanh có tiếng ồn lớn thường xuyên

Thường nghe thấy tiếng ù trong tai

Nếu bạn bị mất thính giác, bạn có thể tránh bị tổn thương nhiều hơn bằng cách lái xe tránh tiếng ồn lớn. Nếu vấn đề của bạn đủ nghiêm trọng, hãy nghĩ đến máy trợ thính hoặc phương pháp điều trị khác. Hãy đến gặp bác sĩ nếu bạn có sự thay đổi đột ngột về thính lực. Nó có thể là một triệu chứng của các vấn đề y tế nghiêm trọng khác.