Mang vi rút không có nghĩa là sẽ gây bệnh

Trao đổi với BSCKII Trần Thị Hợp, nguyên giảng viên Bộ môn ung thư, Đại học Y Hà Nội, nguyên Phó chủ nhiệm khoa ngoại A, Bệnh viện K bên lề Chương trình Phòng chống Ung thư từ Gốc của iCareBase về căn bệnh ung thư vòm tại Việt Nam.

Theo bác sĩ Hợp, >ung thư vòm họng là một trong những loại ung thư vùng đầu mặt cổ hay gặp. Hiện nay, nguyên nhân gây ra ung thư vòm họng vẫn chưa rõ ràng. Nhưng có rất nhiều giả thiết ung thư vòm họng có liên quan tới vi rút EBV (Epstein – Barr).

Qua nhiều nghiên cứu đã cho thấy mối liên quan khá rõ của vi rút EBV với căn bệnh ung thư vòm họng. Khi xét nghiệm kháng thể vi rút EBV cao trên bệnh nhân ung thư vòm họng loại biểu mô không biệt hóa.

Bác sĩ Hợp cho biết: "Về nguyên tắc vi rút EBV có thể lây lan như viêm gan vi rút B, C… con đường lây có qua dịch tiết (nước bọt) khi hôn, ăn uống chung. Không phải tất cả các trường hợp có vi rút EBV đều có thể tiến triển thành ung thư

Hiện nay, chưa có công trình khoa học nào chứng minh ung thư vòm họng có thể lây từ người sang người".

Ung thư vòm họng là một trong những loại ung thư có đặc tính vùng miền khá rõ ràng, tại Việt Nam bệnh có tỷ lệ mắc cao ở người miền Bắc hơn người miền Nam.

Trên thế giới khu vực mắc ung thư vòm họng cao: miền Nam Trung Quốc và các nước vùng Đông Nam Châu Á.

Bác sĩ Hợp lý giải về tính vùng miền của căn bệnh ung thư này như sau: "Nguyên nhân là do tập quán sinh hoạt, yếu tố môi trường, thói quen ăn uống… Vi rút EBV có thể là yếu tố tác động tới cơ thể gây ra tình trạng suy yếu sản sinh ra các tế bào lạ gây ung thư.

Tại Trung Quốc, ung thư vòm họng mắc cao nhất là vùng Quảng Đông. Vì vậy, căn bệnh ung thư này ngày trước còn có tên u Quảng Đông".

Yếu tố môi trường có liên quan tới căn bệnh ung thư vòm họng. Vì người ta thấy được, kiều dân Trung Quốc di chuyển sang mỹ ít bị ung thư vòm họng. Người ta nghĩ tới tổn thương chức năng tế bào lympho kèm theo nhiễm EBV mãn tính là hai yếu tố nguy cơ cao.

Ung thư vòm họng có yếu tố gia đình

Bác sĩ Hợp cho biết, trong qua trình công tác bác sĩ đã từng gặp rất nhiều trường hợp nhiều người trong gia đình bị mắc ung thư vòm họng. Có gia đình có hai bố con, anh, chị em trong gia đình hay nhiều thế hệ bị mắc ung thư vòm họng.

Theo bác sĩ, nghiên cứu đã chỉ ra trong cùng một gia đình có nhiều người bị mắc ung thư vòm họng có liên quan tới yếu tố gen. Tỷ lệ tăng cao kháng nguyên HLA-A2 ở vị trí thứ nhất và sự thiếu hụt ở vị trí thứ 2 của kháng nguyên HLA-Bw46 có thể tạo điều khiến thuận lợi phát triển thành ung thư.

Hạn chế nguy cơ mắc ung thư vòm họng nói riêng và các bệnh ung thư nói chung chuyên gia khuyên, nên hạn chế sử dụng rượu bia, thuốc lá, các chất kích thích.

Trong ăn uống hạn chế ăn các loại thực phẩm khô như cá khô, các loại thực phẩm lên men như dưa cà muối, thực phẩm ăn nhanh, nhiều chất bảo quản như xúc xích, thịt hun khói, thức ăn chiến rán nhiều lần.

"Một trong những cách phát hiện ung thư sớm, đó chính là lắng nghe cơ thể của chính mình. Không chủ quan với bất kỳ sự thay đổi nào của cơ thể.

Nên có một chế độ ăn khoa học, tập luyện hợp lý và đặc biệt nên đi khám >sức khỏe định kỳ 3 – 6 tháng/lần để phát hiện những bất thường của cơ thể", bác sĩ Hợp nói.