Nhiều người vẫn chưa thực sự biết rõ về một số căn bệnh như >xuất huyết não, có biểu hiện bằng các cơn đau lạ thường trong khi ngủ hoặc sáng sớm khi thức dậy, lúc gắng sức về tâm lý và thể lực hay khi đang làm việc hay thậm sinh hoạt bình thường. Đây là một căn bệnh gây tử vong rất cao nhắc nhở chúng ta cần cảnh giác.

Việc xử trí không kịp dẫn đến nguy cơ bệnh nhân sống >đời sống thực vật vĩnh viễn hoặc tử vong trong thời gian cực kì ngắn. Xuất huyết não chiếm 15-20% trong số người bệnh đột quỵ. Theo thông tin từ Báo Người Lao Động, số liệu năm 2020, ở Việt Nam, ước tính mỗi năm có đến 200.000 ca đột quỵ và 20% ca mắc tử vong.

Lí do dẫn đến xuất huyết não

Nguyên nhân chủ yếu gây ra xuất huyết não là do tăng huyết áp, vỡ dị dạng bất thường mạch máu não, rối loạn chức năng đông máu, bệnh thoái hoá dạng tinh bột, ung thư và các nguyên nhân khác.

- Nghiện rượu, bia: Người bệnh xuất huyết não do nghiện rượu đều có một quá trình lạm dụng rượu, bia kéo dài gây tổn thương gan dẫn đến xuất huyết não.

Gan là nơi tổng hợp các yếu tố đông máu, bệnh gan nặng có thể làm giảm số lượng và chất lượng tiểu cầu. Chính vì vậy, khi suy giảm các chất đông máu và tiểu cầu do xơ gan sẽ dẫn tới xuất huyết nhiều nơi trong đó có xuất huyết não.

- Tăng huyết áp: Tăng huyết áp là nguyên nhân chính dẫn đến xuất huyết não.

Huyết áp cao kéo dài làm tổn thương thành mạch máu, lâu dần có thể gây giãn nở, rò rỉ máu trong mạch hoặc vỡ mạch máu dẫn đến xuất huyết não. Một số nguyên nhân làm tăng huyết áp có thể được chỉ ra như: thực phẩm, tranh cãi, kích động, đại tiện khó, thường xuyên táo bón.

- Xơ vữa động mạch: Mỡ máu cao, đặc biệt là cholesterol xấu tạo thành mảng bám trên thành mạch cũng khiến mạch bị tổn thương và rò rỉ máu.

- Dị dạng động tĩnh mạch não: Các trường hợp xuất huyết não do bất thường cấu trúc giữa các đoạn nối động mạch và tĩnh mạch có thể cần phẫu thuật loại bỏ.

- Cục máu đông: Mạch máu não xuất hiện các cục máu đông, gây tổn thương thành mạch và là một trong những nguyên nhân dẫn đến xuất huyết não.

- Thoái hóa mạch máu não dạng bột: Trong các thành động mạch não tích tụ Protein Amyloid tích tụ, dẫn đến thoái hóa mạch máu.

- Khối u não: Khối u não đè lên các mô não và mạch máu gây vỡ và chảy máu.

- Bị chấn thương sọ não

- Ngoài ra, xuất huyết não ở trẻ em là bệnh tự phát với rất nhiều nguyên nhân nhưng 2 nguyên nhân thường gặp nhất ở căn bệnh này là do thiếu vitamin K đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi và đối với những bệnh nhi trên 6 tháng tuổi thường là do bẩm sinh hoặc những bất thường về mạch máu não.

Nhiều người bị xuất huyết não thường không biết vì nghĩ rằng đó chỉ là cơn đau đầu thông thường.

Một số dấu hiệu nhận biết bệnh như sau

- Bỗng nhiên cảm thấy nhức đầu dữ dội, bủn rủn chân tay và ngã chúi xuống một bên hoặc bị tê liệt một cánh tay, một bên chân: Triệu chứng này là một trong những triệu chứng đầu tiên của bệnh xuất huyết não, hầu hết các triệu chứng đều khu trú ở một bên não của bệnh nhân, nếu tình trạng chảy máu của bệnh nhân gây tăng áp lực nội sọ, cơn đau có thể kéo dài ra cả đầu.

Đau đầu thường kèm theo chóng mặt, đặc biệt là khi có sự chảy máu ở tiểu não và thân não.

- Không nói được, nói không rõ tiếng, mặt méo xệch, miệng cũng méo: Hầu hết xuất huyết não xảy ra ở màng bao bên trong của não và bao bên trong là phần mà các đường dẫn truyền thần kinh tập trung tương đối nhiều, mà những dây thần kinh này lại phụ trách phần vận động chi bên, nếu khối máu tụ bị kích thích trực tiếp sẽ gây ra sự dẫn truyền thần kinh không bình thường, dẫn đến liệt nửa người.

Người bệnh sẽ bị cứng lưỡi, nói ngọng, khó nói,… Đôi khi khi nói chuyện với người khác có thể đột ngột bị bất đồng ngôn ngữ, không thể trả lời đối phương kịp thời hoặc đối phương không hiểu được nội dung những gì bạn vừa nói.

Đây là một trong những triệu chứng phổ biến nhất của bệnh nhân bị xuất huyết não, là một trong những triệu chứng ban đầu thường gặp nhất, nếu xảy ra thì cần nhanh chóng đến bệnh viện để can thiệp và điều trị kịp thời.

- Cơ thể vã mồ hôi, tiểu tiện không tự chủ, nhịp thở không đều, rối loạn nhịp tim và huyết áp, sốt: Đôi khi người bệnh cảm thấy mình không tỉnh táo, lú lẫn, đôi khi mất kiểm soát đi tiểu và đi tiêu, tất cả đều do ảnh hưởng của hệ thần kinh trung ương của não bộ gây ra xuất huyết não.

Ngoài ra, các biểu hiện như: Rối loạn về nuốt như nuốt khó, nuốt dễ bị sặc, không nhai được; Trí nhớ giảm sút nhanh chóng, hay quên hoặc quên hoàn toàn mọi thứ nhanh chóng; Buồn nôn, ói mửa; Mất tỉnh táo, hôn mê; Có vấn đề về tầm nhìn ở một hoặc cả hai mắt chính là triệu chứng của căn bệnh mà chúng ta cần đến bệnh viện kiểm tra gấp.

Phòng chống xuất huyết não

Để ngăn ngừa đột quỵ, theo các chuyên gia cần kiểm soát huyết áp, bệnh gan, tránh xa ma túy, chăm sóc bản thân và loại bỏ những thói quen không lành mạnh. Nếu được can thiệp y tế kịp thời, bệnh nhân có thể thoát khỏi cơn nguy kịch.

Bạn có thể giảm bớt nguy cơ bị xuất huyết não bằng cách:

Kiểm soát huyết áp luôn ổn định

Giảm nồng độ cholesterol trong máu

Giảm cân nếu đang thừa cân, béo phì

Hạn chế sử dụng rượu, bia, thuốc lá

Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh

Tập luyện thể dục thường xuyên, đều đặn

Kiểm soát tốt lượng đường trong máu nếu mắc bệnh đái tháo đường

Mang đồ bảo hộ nếu tham gia vào các hoạt động thể chất có nguy cơ gây chấn thương, tránh để chấn thương đến vùng đầu

Thay đổi lối sống lành mạnh hơn đế giảm thiểu tai biến mạch máu não

Những người từng bị xuất huyết não hay đột quỵ sẽ tăng thêm 25% khả năng bị lại tình trạng đó trong tương lai. Do đó, bạn cần chú ý chăm sóc >sức khỏe thật tốt và thực hiện các biện pháp bảo vệ não bộ.