Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng khi đối mặt với việc con cái bị bắt nạt, phản ứng của cha mẹ sẽ tác động rất lớn đến tâm lý của con cái.

Hoa Quỳnh Anh (T/h) 08:49 21/04/2023

Một số bậc cha mẹ khó kiểm soát cảm xúc của mình, cư xử quá căng thẳng và thiếu lý trí, điều này thực sự sẽ gây bất lợi cho con cái họ.

Cha mẹ đổ tội cho con cái

Một số bậc cha mẹ thường nói: “Con bị bắt nạt vô cớ, có người đánh con, con không đánh lại sao?”.

Đứa trẻ bị bắt nạt vốn dĩ là nạn nhân, nhưng sự đổ lỗi của cha mẹ như vậy sẽ khiến đứa trẻ cảm thấy vấn đề là ở chính mình, rằng nó sẽ bị bắt nạt vì nó đã làm sai điều gì đó.

Từ đó, trẻ có thể trở nên rụt rè và sợ hãi hơn, không muốn nói chuyện với cha mẹ, lo lắng rằng mọi chuyện sẽ trở nên tồi tệ hơn nếu mình nói ra.

Một khi con im lặng, con sẽ rơi vào vòng luẩn quẩn bị ức hiếp và đau khổ.

Ảnh minh họa.

Ăn miếng trả miếng

"Người khác ức hiếp ngươi, ngươi ức hiếp lại!”.

Nhiều bậc cha mẹ sẽ nói điều này một cách giận dữ sau khi nghe con cái họ về nhà khóc lóc và phàn nàn về việc bị bắt nạt, nhưng đây không hẳn là một hành động khôn ngoan.

Đứa trẻ bị bắt nạt thường là đứa trẻ có thể chất tương đối yếu, thể lực không có ưu thế gì, sau khi phản kích không thành công, rất có thể sẽ phải chịu đòn trả đũa kịch liệt, điều này sẽ khiến xung đột leo thang và chịu tổn thất lớn hơn.

Hơn nữa, cách xử lý của cha mẹ sẽ khiến trẻ in sâu quan niệm “ăn miếng trả miếng” ngay từ nhỏ, lầm tưởng rằng bạo lực là cách duy nhất để giải quyết mâu thuẫn, từ đó sẽ không còn suy nghĩ về vấn đề theo những cách khác.

Thay con giải quyết vấn đề

Cũng có một số bậc cha mẹ do bốc đồng sau khi biết con mình bị oan mà chọn cách đứng ra giải quyết thay con.

Thói quen ỷ lại vào cha mẹ để giải quyết mọi việc lớn nhỏ sẽ khiến trẻ không bao giờ trưởng thành và mất khả năng giải quyết vấn đề một cách độc lập.

Ảnh minh họa.

Cha mẹ cần làm gì khi con bị bắt nạt?

Lắng nghe cảm xúc của con và an ủi con

Khi một đứa trẻ bị bắt nạt, người đầu tiên chúng nghĩ đến và tin tưởng nhất chính là cha mẹ. Cha mẹ nên quan tâm đến con cái, kịp thời lắng nghe, thấu hiểu sự việc để trẻ cảm thấy cha mẹ luôn sát cánh bên mình và là chỗ dựa vững chắc nhất của mình.

Khuyến khích trẻ dũng cảm nói ra kinh nghiệm lý do bị bắt nạt, nói với trẻ rằng trẻ không làm gì sai và bắt nạt người khác là sai, trẻ nên đứng lên bảo vệ quyền lợi của mình và tìm kiếm sự hỗ trợ.

Khi đối mặt với việc bị bắt nạt, cha mẹ có thể hỏi trẻ làm thế nào và tại sao sự việc lại xảy ra, sau đó hỏi trẻ: “Con đã giải quyết việc đó như thế nào?”.

Trẻ em sẽ gặp phải nhiều xung đột và mâu thuẫn trong suốt cuộc đời, con người lớn lên trong việc giải quyết vấn đề vô số lần, cha mẹ không thể đồng hành cùng con cái mãi mãi, vì vậy cần phải trau dồi khả năng tự giải quyết vấn đề của trẻ ngay từ khi còn nhỏ.

Ví dụ như mô phỏng các tình huống xung đột khác nhau trong cuộc sống, dạy trẻ trải nghiệm, cho trẻ biết xung đột không có gì ghê gớm, bình tĩnh và lý trí khi bị bắt nạt, học cách quan sát, tự vệ đúng cách và biết cách tự bảo vệ mình. Cần lưu ý rằng cha mẹ đóng vai trò giáo dục và hướng dẫn.

Ảnh minh họa.

Tránh lặp lại sự việc

Trong khi để trẻ học cách giải quyết vấn đề này, cha mẹ cũng nên suy nghĩ về cách tránh những sự cố như vậy. Làm thế nào để đối phó với các vấn đề và cung cấp cho trẻ em một hướng dẫn đúng đắn?

Tùy theo tình huống có thể chia thành ba bước:

Thứ nhất, bình tĩnh điều chỉnh cảm xúc của trẻ, thoát khỏi cảm giác bị bắt nạt, cố gắng để trẻ tự giải quyết và cố gắng giải quyết xung đột một cách hòa bình.

Thứ hai, khi đối mặt với những người vô lý, trẻ phải biết đấu tranh bằng lý trí, cố gắng tránh xa những người không thân thiện, tạo dựng hình ảnh “không dễ bắt nạt”.

Cuối cùng, khi sự việc thực sự nghiêm trọng, cha mẹ có thể tùy trường hợp mà can thiệp thích hợp. Đây là trách nhiệm của trẻ, để trẻ biết rằng cha mẹ đang hỗ trợ và bảo vệ mình.

Ngoài ra, hãy để trẻ học một số kỹ năng nhỏ trong giao tiếp với người khác, cải thiện kỹ năng giao tiếp, phát huy hết những điểm sáng của bản thân, điều này sẽ không chỉ trở nên phổ biến hơn với bạn bè đồng trang lứa mà còn cải thiện khả năng tự lập của trẻ.

Một điều khác cần lưu ý là bạn không được nghĩ rằng việc một đứa trẻ bị bắt nạt là chuyện nhỏ, bởi vì nhiều vụ bắt nạt ở trường đã phát triển thành những sự việc vô cùng nghiêm trọng.

Hiện nay, những vụ bắt nạt trẻ vị thành niên không phải là hiếm, đằng sau nhiều vụ việc thương tâm là những “chuyện nhỏ” do trẻ gây gổ, đánh nhau.

Chú ý đến >sức khỏe tinh thần của trẻ, nếu phát hiện trẻ im lặng trong thời gian dài hoặc có những biểu hiện bất thường khác, cần kịp thời hỏi trẻ xem có chuyện gì xảy ra không.

Để ngăn chặn các vụ bắt nạt, trước tiên chúng ta phải ngăn chặn con mình trở thành kẻ bắt nạt, đồng thời cũng phải quan tâm đến việc tư vấn tâm lý cho những đứa trẻ bị bắt nạt hoặc bắt nạt ác ý.

Giáo dục gia đình

Giáo dục gia đình là mảnh đất sinh ra những kẻ bắt nạt và những kẻ bị bắt nạt, nếu một đứa trẻ sống trong một gia đình có bạo lực và bắt nạt thì đương nhiên nó sẽ đồng ý với bạo lực và bắt nạt.

Điều rất quan trọng là phải dẫn dắt trẻ đúng cách, tạo môi trường gia đình hòa thuận, yêu thương, dành cho trẻ sự ấm áp, không cho trẻ tiếp xúc sớm với game, >phim ảnh, sách báo bạo lực,…

Thông qua mối quan hệ và cách ứng xử giữa các thành viên trong gia đình, hãy tế nhị dạy con biết đối xử tử tế với người khác, đừng để con trở thành nạn nhân chứ chưa nói đến thủ phạm.

Theo T. Linh/Gia đình Việt Nam