Được mệnh danh là “người đàn bà hát” với sự nghiệp rực rỡ nhưng có lẽ, với NSND Thanh Hoa, sự thăng hoa trong ca hát như tỷ lệ nghịch với đường tình duyên lận đận của cô.
Những năm thập niên 70-80, NSND Thanh Hoa là một trong những giọng ca nữ được mến mộ nhất miền Bắc. Từng có một thời, tiếng hát của bà vang lên khắp mọi nơi ở miền Bắc, gắn liền với những năm tháng hào hùng, máu lửa của dân tộc.
Tại Đài Tiếng nói Việt Nam, Thanh Hoa là một trong những ca sĩ thu âm nhiều nhất với kỷ lục hơn 400 bản thu. Trong đó có những bài hát đã được phát thanh nhiều lần và gắn bó với tên tuổi của bà như "Tình yêu của đất và nước" (Hoàng Vân), "Con kênh ta đào", "Khúc hát ru của người mẹ trẻ" (Phạm Tuyên), "Em chọn lối này" (An Thuyên), "Tàu anh qua núi", "Tình yêu trên dòng sông Quan họ" (Phan Lạc Hoa), "Giữa Mạc Tư Khoa nghe câu hò Nghệ Tĩnh" (Trần Hoàn), "Bác Hồ một tình yêu bao la" (Thuận Yến), "Mùa xuân làng lúa làng hoa" (Ngọc Khuê), "Đường tàu mùa xuân" (Phạm Minh Tuấn)…
Sau những cống hiến bền bỉ của mình, nằm 2001, Thanh Hoa được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân. Bà cũng từng đi diễn khắp nơi trên thế giới, đem tiếng hát tới khán giả nước ngoài.
Tuy nhiên, với >NSND Thanh Hoa, sự thăng hoa trong ca hát như tỷ lệ nghịch với đường tình duyên lận đận của bà. Cuộc hôn nhân đầu tiên của NSND Thanh Hoa là với người nhạc sĩ tài hoa nhưng bạc mệnh Phan Lạc Hoa. Cả hai có con gái chung là nhà thơ, nhà biên kịch Phan Huyền Thư. Được biết, Phan Lạc Hoa nhập học tại Khoa Thanh nhạc, Nhạc viện Hà Nội muộn hơn NSND Thanh Hoa 3 năm nhưng lại là người từng trải.
Phan Lạc Hoa thường đàn cho bà hát, và họ đã mê đắm nhau từ những giây phút đầu tiên. Nhưng khi biết Thanh Hoa có thai, cả hai đều có những sợ hãi. Năm tháng trời ròng rã tìm và đợi người yêu, cuối cùng họ đã trở về bên nhau trong sự ràng buộc của số phận. Cuộc hôn nhân đầu tiên của bà không có đám cưới.
Tự nhận mình là người "đanh đá" cá tính nhưng ít ai biết, người quyết định chấm dứt cuộc hôn nhân này lại là Phan Lạc Hoa. Lúc bấy giờ, bà chỉ nghĩ cuộc chia tay của hai người là một sự giải thoát bởi chỉ tình yêu không quyết định được thứ hạnh phúc quá ư "tinh tế" của hôn nhân nghệ sĩ.
Trong lúc khắc khoải nhất, nghệ sĩ Tôn Thất Lợi đến bên. Tuy nhiên, trong thời gian NSND Thanh Hoa và Tôn Thất Lợi quen nhau, gia đình ông phản đối quyết liệt. Thậm chí còn cử người "giám sát" để chia lìa cặp đôi. Bởi họ lo con trai mình sẽ phải chịu một cuộc sống phức tạp với người phụ nữ đã có một đời chồng, và 2 người con riêng. Nhưng rồi bằng tình yêu mãnh liệt và niềm tin vào người bạn đời của mình, ông Lợi vẫn lấy hết dũng cảm làm trái lời bố mẹ.
Và thêm một lần nữa cô không được mặc áo cưới, không có xe hoa rước đón. Trái ngọt của cặp đôi là một cậu con trai chung. Đến hiện tại, NSND Thanh Hoa và chồng đã có hơn 40 năm hạnh phúc bên nhau. Chồng nữ nghệ sĩ thỉnh thoảng vẫn tháp tùng vợ đến các sự kiện của giới >giải trí.
Mặc dù kết hôn với nhau từ lâu nhưng NSND Thanh Hoa lại chưa từng được mặc váy cưới sánh bước cùng chồng. Phải tới năm 70 tuổi, NSND Thanh Hoa mới được làm cô dâu nhờ các con bí mật tổ chức cho một hôn lễ đặc biệt.
Năm 2023 khi chi sẻ về chuyện tình cảm với chồng ở tuổi U75, NSND Thanh Hoa cho biết, ở tuổi nào phụ nữ cũng khao khát yêu, được yêu và tình yêu đó phải đến từ cả lời nói cũng như hành động. Có lẽ vì thế, NSND Thanh Hoa chưa bao giờ không gọi chồng là anh dù kém bà tới 6 tuổi. Bà vẫn thể hiện tình cảm yêu thương, giận dỗi chồng như thời còn trẻ.
Hiện tại, NSND Thanh Hoa và chồng sống tại nhà vườn 1000m2 ở ngoại ô Hà Nội. Nữ nghệ sĩ trồng rất nhiều hoa. Bà ít đi hát và đang giữ chức Chủ tịch Hội Bảo vệ quyền của nghệ sĩ biểu diễn. Nữ nghệ sĩ từng chia sẻ, bà muốn làm điều gì đó cho thế hệ trẻ nhiều hơn là chạy show đi hát kiếm tiền.