Trong 77 cá nhân có tên ở danh sách phong tặng danh hiệu NSND lần thứ 10 do Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng ký ngày 22/6/2023 có tên nghệ sĩ Thanh Tú. Bà từng được mệnh danh là một trong những bông hồng của điện ảnh Cách mạng Việt Nam. Gần 40 năm theo nghiệp diễn xuất, bà sở hữu gia tài đồ sộ là những bộ phim, vở kịch sống mãi với thời gian, những nhân vật đã trở thành biểu tượng của một thời.

Từ năm 1960 đến năm 1964, bà theo học và tốt nghiệp tại Trường Sân khấu Hà Nội (nay là Đại học Sân khấu Điện ảnh Hà Nội). Bà trở thành diễn viên kịch, từng thành công với những vai diễn như: Tania trong vở kịch cùng tên, đạt kỷ lục với hơn 1200 suất diễn; quận chúa Minfo trong Âm mưu và tình yêu, đây cũng là vở diễn thành công nhất của bà.

Bên cạnh đó, nghệ sĩ Thanh Tú còn đóng nhiều phim như Biển lửa, Tiền tuyến gọi, Em bé Hà Nội, Vùng trời... Đến năm 1975, tên tuổi của bà mới vụt sáng với vai nữ cán bộ Cách mạng tên Nhu trong phim Sao tháng Tám. Vai diễn để đời đã giúp nữ nghệ sĩ giành giải Nữ diễn viên xuất sắc tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 4, năm 1977.

Ngoài công việc diễn xuất, bà còn là một giảng viên tham gia đào tạo các diễn viên truyền hình, phát thanh viên và MC. Nghệ sĩ Thanh Tú từng dựng các vở như Đỉnh cao và vực thẳm (1989), Cơ đấm (1991), Thị trường trái tim (1993), Thoát vòng tục lụy (1994). Ngoài diễn xuất, bà còn là một giảng viên tham gia đào tạo các diễn viên sân khấu, truyền hình. Với những đóng góp của mình cho nghệ thuật, bà được phong tặng danh hiệu NSƯT năm 1993.

Sau thành công quá lớn của vai Nhu, bà từ chối tham gia các dự án điện ảnh khác. Nhân vật bà đóng trong phim là một nữ cán bộ cách mạng hóa thân nhiều người: Lúc là nông dân, lúc là công nhân, lúc là tiểu thư, lúc là phụ nữ, tư sản, lúc là nhà sư... Để vào vai diễn hóa thân nhiều số phận như thế, bà đã phải cố gắng rất nhiều.

Dù có sự nghiệp thành công nhưng cuộc đời của nghệ sĩ Thanh Tú lại khá truân chuyên. Bà đã trải qua 2 lần đò, có 1 con trai, 1 con gái. Nếu như cuộc hôn nhân đầu của bà kết thúc trong êm thấm, thì đến lần thứ 2, Thanh Tú chia tay trong buồn đau. Cú sốc tinh thần ấy từng khiến bà sụp đổ, kiệt quệ. Nhưng rồi sau tất cả, nữ nghệ sĩ vẫn mạnh mẽ vượt qua.

Hiện tại, bước sang tuổi 79, nghệ sĩ Thanh Tú sống bình yên bên con gái và cháu ngoại tại ngôi nhà xinh xắn, bình yên, trồng nhiều cây xanh ở Hồ Tây, Hà Nội. Còn con trai bà đã định cư ở Pháp. Đối với Thanh Tú, con cháu hiếu thảo và ngoan ngoãn là niềm an ủi lớn nhất mà cuộc đời đã bù đắp cho bà.

Sau những lận đận từ 2 cuộc hôn nhân, bà bảo: "Giờ bình yên trong tâm hồn là vui nhất". Những lúc rảnh rỗi, bà thường gặp những người bạn cũng như nghệ sĩ Thanh Quý, nhà viết kịch Trịnh Thanh Nhã để hàn huyên, nói chuyện. Ngoài ra, nữ nghệ sĩ còn tìm được sự an yên trong kinh Phật. Theo Thanh Tú, Phật pháp đã giúp bà ngộ ra được nhiều chân lý sau chuỗi ngày không bình lặng.

Dù cả đời truân chuyên nhưng nghệ sĩ Thanh Tú vẫn chưa bao giờ hết niềm tin vào tình yêu. Ở tuổi U80, bàđợi chờ một tình yêu. Bà làm rất nhiều thơ tình, gửi gắm vào đó tâm tư và nỗi nhớ, sư chờ đợi và tiếc nuối.

"Tôi vẫn chờ đợi một hiệp sĩ bao nhiêu năm nay trong lòng tôi. Tôi vẫn chờ một điều không bao giờ đến… nhưng nếu như tôi không chờ thì tôi chẳng có lẽ gì để sống nữa" - nữ nghệ sĩ trải lòng.