Là một nhạc sĩ "tầm vóc" nhưng ở ngoài đời Trần Tiến lại sống và sinh hoạt âm nhạc vô cùng giản dị.
>Trần Tiến được coi là một cây đại thụ, là vị nhạc sĩ có công mở đường cho >âm nhạc đương đại Việt Nam. Cùng với Dương Thụ, Phó Đức Phương, Nguyễn Cường, ông tạo thành nhóm "bộ tứ sông Hồng" vang danh. Những tác phẩm và sự cống hiến của Trần Tiến luôn khiến thế hệ sau ngưỡng mộ, nể phục.
Trong mắt người hâm mộ, >nhạc sĩ Trần Tiến còn giống như một lãng tử phóng khoáng, ngang tàng và đậm chất đời với phong cách du ca đầy ngẫu hứng, chiếc mũ nồi và cây đàn guitar quen thuộc. Khi nhận xét về ông, nhạc sĩ Thụy Kha từng nói: “Âm nhạc của Văn Cao là của trời cho, âm nhạc của Trịnh Công Sơn là do tâm cho, thì âm nhạc của riêng Trần Tiến lại là của đời cho”.
Với phong cách du ca đầy ngẫu hứng, chiếc mũ nồi và cây đàn guitar, nhạc sĩ Trần Tiến được ví giống như một lãng tử phóng khoáng, ngang tàng và đậm chất đời
Nhạc sĩ Trần Tiến sinh năm 1947 trong một gia đình có nhiều người thành danh với nghệ thuật, trong đó anh trai ông là NSND Trần Hiếu, còn cháu gái là diva Trần Thu Hà.
Thời trẻ, Trần Tiến từng có thời gian sống lang thang trong những ngõ nhỏ ở Hà Nội. Năm 16 tuổi, để trang trải cuộc sống, ông làm chân hậu đài cho Đoàn Ca múa Hà Nội. Tại đây, ông thường xuyên được tiếp xúc với âm nhạc, và tự "học mót" về thanh nhạc, ca hát.
Nhờ tài năng trời phú, sự rèn luyện chăm chỉ cộng một chút may mắn, một năm sau, Trần Tiến chính thức trở thành nghệ sĩ đơn ca của Đoàn ca múa Hà Nội. Sau đó, ông theo đoàn đi biểu diễn ở nhiều vùng tuyến lửa lúc bấy giờ. Cũng chính trong thời gian này, các bài hát Thanh niên ra tiền tuyến, Cô gái Sầm Nưa xinh đẹp ra đời, giúp ông đoạt Giải A cuộc thi Tiếng hát át tiếng bom do Hội Nhạc sĩ Việt Nam tổ chức.
Đến năm 1978, Trần Tiến tốt nghiệp khoa thanh nhạc và sáng tác của Nhạc viện Hà Nội. Sau khi tốt nghiệp, những ca khúc đầu tiên của ông mang chủ đề yêu nước như Giai điệu Tổ quốc, Những đôi mắt mang hình viên đạn, Vết chân tròn trên cát...
Năm 1987, nhạc sĩ Trần Tiến thành lập ban nhạc rock Đen-Trắng và lưu diễn dọc đất nước. Các bài hát của ông trong thời kỳ này có nội dung cổ vũ cho Đổi mới.
Thập niên 1990, Trần Tiến có sự thay đổi về phong cách. Từ pop đơn thuần, ông chuyển sang sáng tác các ca khúc dân gian đương đại. Những bài hát tiêu biểu cho phong cách này của ông phải kể đến Tùy hứng lý ngựa ô, Ngẫu hứng sông Hồng, Quê nhà... tất cả đều được khán giả đón nhận nồng nhiệt.
Năm 2000, nhạc sĩ Trần Tiến tổ chức liveshow đầu tiên của mình tại Nhà hát Hòa Bình. Năm 2005, ca khúc Mưa bay tháp cổ của ông được ca sĩ Tùng Dương thể hiện thành công và giành giải Bài hát của tháng trong chương trình Bài hát Việt.
Năm 2007, nhạc sĩ Trần Tiến được trao Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật cho các tác phẩm Bài ca thanh niên ra tiền tuyến, Cô gái Sầm Nưa xinh đẹp, Giai điệu Tổ quốc, Chiếc vòng cầu hôn, Tùy hứng ngựa ô, Chị tôi... Đây đều được coi là những tuyệt phẩm, có sức sống đi cùng năm tháng.
Dù giống như một chàng "lãng tử" phiêu lưu và giàu cảm xúc trong âm nhạc, nhưng ở ngoài đời, nhạc sĩ Trần Tiến lại là một người chồng sắt son, chỉ hướng về một người phụ nữ là vợ. Chuyện tình của ông và người bạn đời - nhà giáo Trần Bích Ngà rất đẹp, được nhiều người ngưỡng mộ.
Bà Trần Bích Ngà kém nhạc sĩ Trần Tiến 3 tuổi, từng tốt nghiệp Đại học sư phạm Hà Nội. Sau khi ra trường vào năm 1972, bà giảng dạy ở nhiều ngôi trường nổi tiếng ở cả Hà Nội và TP. HCM.
Nhạc sĩ Trần Tiến kể, ông và vợ gặp nhau vào năm 1971, khi đó ông đi hát ở rạp Đại Nam, còn bà Bích Ngà đang là sinh viên năm cuối làm thêm việc soát vé ở rạp. Ngay từ cái nhìn đầu tiên, ông đã hoàn toàn bị "hạ gục" bởi người con gái xinh đẹp, dịu dàng, để rồi lân la tìm cách làm quen. May thay, bà Bích Ngà cũng thích bài hát Cô gái Sầm Nưa, thế là ông "tán" luôn.
Trải qua 1 năm tìm hiểu, vợ chồng nhạc sĩ Trần Tiến chính thức về chung một nhà. Tới năm 1975, hai người chào đón con gái đầu lòng, vài năm sau, cô con gái thứ hai của họ cũng ra đời. Đến nay, nhạc sĩ Trần Tiến và bà xã đã ở bên nhau hơn 50 năm, nhưng tình cảm vẫn mặn nồng, gắn bó.
Vì không hoạt động trong môi trường nghệ thuật nên vợ nhạc sĩ Trần Tiến rất kín đáo, ít khi xuất hiện trước đám đông. Dù vậy, bà vẫn luôn thấu hiểu, hết lòng ủng hộ và tạo điều kiện cho chồng làm nghệ thuật.
Có hậu phương vững chắc, nhạc sĩ Trần Tiến được thỏa sức theo đuổi đam mê âm nhạc và ngày càng thăng hoa. Cũng chính vì vậy mà trong mắt vị nhạc sĩ tài ba, vợ luôn là người phụ nữ tuyệt vời và dịu dàng, khiến ông dù đã ngoài 70 tuổi vẫn "phải lòng".
Được biết, từ hơn 10 năm nay, nhạc sĩ Trần Tiến cùng gia đình đã chuyển về sinh sống ở Vũng Tàu. Tại thành phố biển, vợ chồng ông tận hưởng cuộc sống thảnh thơi, bình yên trong căn nhà màu trắng rất nên thơ và đậm chất âm nhạc.
Nhạc sĩ Trần Tiến chọn Vũng Tàu là nơi "dừng chân" ở tuổi xế chiều. Vợ chồng ông sống trong một căn nhà màu trắng, đậm chất âm nhạc và rất nên thơ
Vì hai cô con gái đều đang sống ở nước ngoài, nên bà Bích Ngà lo chu toàn mọi việc nhà cửa, bếp núc, chăm sóc >sức khỏe,…để chồng yên tâm làm nhạc.
Mỗi ngày nhạc sĩ Trần Tiến dậy rất sớm để tập thể dục, sau đó sẽ ngồi ngay vào cây đàn piano tập nhạc rồi mới ăn sáng. Khi có thời gian rảnh rỗi, nhạc sĩ sẽ tự lái ô tô đưa vợ đi ăn chiều hay dạo biển, thăm các tịnh xá, thiền viện ở Vũng Tàu để nghe tiếng chuông gió.
Là nhạc sĩ "tầm vóc", nhưng ở ngoài đời Trần Tiến lại sống và sinh hoạt âm nhạc vô cùng giản dị. Người ta có thể bắt gặp hình ảnh ông hát say mê, phiêu linh ở quán nhậu vỉa hè, quán bia hơi, hoặc ghé ăn những hàng phở, xôi, bánh cuốn bình dân...
Trần Tiến tâm sự: "Thời xưa, tôi từng được người hâm mộ mời tới ăn những bữa tiệc sang trọng, tốn kém hàng chục triệu đồng. Lúc đó, chỉ là nhạc sĩ nghèo nhưng tôi đã từ chối họ. Tôi không thể ăn sơn hào hải vị với những người giàu có nhưng không có kiến thức. Tôi thích ngồi bên bạn bè mình dù ở quán vỉa hè bình thường".
Vài năm trước, Trần Tiến phát hiện ra ông bị ung thư vòm họng ở một vị trí vô cùng khó phát hiện và khó chữa trị ung thư. Ông đã phải vượt qua tới 20 lần xạ trị, một con số không phải ai cũng chịu được. Nhưng vốn là người có sức khỏe đặc biệt và khá kiên cường, nên trong vòng 2 năm Trần Tiến đã vượt qua được bệnh tật bước đầu, bình phục một cách khá khó tin.
"8 lần nhập viện vì bệnh, 8 lần tôi tưởng tôi đi. 8 lần liền Vũng Tàu "tái mặt" sợ ông Trần Tiến chết ở đây thì đau đớn quá. Thế nhưng, ông trời lại bảo tôi sống. May quá, tôi lại ngồi cười, tí ta tí tởn, lại đi uống rượu", vị nhạc sĩ tếu táo kể lại cơn bạo bệnh đúng kiểu ngang tàng, phóng khoáng của "Trần Tiến".
Chia sẻ thêm về tình trạng của mình, nhạc sĩ Trần Tiến nói với Giadinh.net: "Tôi đã trải qua khoảng thời gian bạo bệnh nhưng tôi đã dùng âm nhạc làm "phương pháp trị liệu". Đặc biệt, sau thời gian nằm viện điều trị trở về nhà, tôi tập chạy bộ mỗi ngày kết hợp với các môn thể thao khác để rèn luyện sức khỏe.
Còn muốn biết tôi khỏe như thế nào, mời các bạn đưa một thanh niên khỏe nhất lên đây đọ tay với tôi; mời một ca sĩ hát chung với tôi; mời một nhạc sĩ tay bo tại đây sáng tác bài hát cùng với tôi. Như thế mới có câu trả lời thật cho việc tôi có khỏe hay không".
Thời gian gần đây, nhạc sĩ Trần Tiến liên tục tái xuất với nhiều dự án âm nhạc. Ông làm liveshow Chuyện tình, tham dự đêm nhậc tri ân những bác sĩ nơi tuyến đầu chống dịch, kết hợp với rapper Đen Vâu làm MV cổ động... và còn tham gia rất nhiều đêm diễn ca nhạc khác.
Có thể thấy, sau khi vượt qua bạo bệnh, nhạc sĩ Trần Tiến đã quay lại với âm nhạc, với sáng tác và trình diễn, đặc biệt giọng ông vẫn rất khỏe. Có lẽ vì là người rất lạc quan, kiên cường nên ông đã trở về với cuộc đời khá mạnh khoẻ.
Đến đây, xin trích lời của tác giả Nguyễn Hoài Hy Nam - một người thân của nhạc sĩ Trần Tiến để nói về vị nhạc sĩ Chiếc vòng cầu hôn:
"Anh và vợ đã xuống Vũng Tàu sống như một dạng “đi ở ẩn”, bắt chước các cụ kiểu Nguyễn Khuyến “ao sâu lạnh lẽo nước trong veo, một chiếc thuyền câu bé tẻo teo…”.
Thế rồi bệnh tật, thế rồi người ta đồn ác khẩu mấy lần “Trần Tiến chết rồi”! Bây giờ như được sống lại, anh mới thấy các cụ sai rồi, anh đã sai rồi. Và anh nghĩ ra câu hát rất hay cho bài hát sẽ ra mắt để đánh dấu sự “trở về” của mình.
Gã cao bồi chết trên lưng ngựa
Kẻ du ca gục xuống bên đàn…".